Vladimir Putin me luftën në Ukrainë e ka shkatërruar të ardhmen e vendit të tij. Por për çfarë arsye? Dhe cilat janë pasojat konkrete për Rusinë?
“Putini është Rusia – pa Putinin, nuk ka Rusi”, kishte thënë Vjačeslav Volodin në vitin 2014, atëherë zëvendës shefi i kabinetit të Putinit. Edhe atëherë, vullneti dhe puna e Putinit barazoheshin me shtetin rus.
Çfarëdo që Putini dëshironte ishte, shërbeji vendit dhe interesave të tij. Por a janë vërtet synimet e Putinit në përputhje me interesat e iluministe të Rusisë? A nuk ka më tepër një kontradiktë midis këtyre dy gjërave, në luftën dhe agresionin e Putinit kundër Ukrainës?
Presidenti rus e ka justifikuar luftën kundër Ukrainës me akuzën absurde gjoja se ekziston gjenocid kundër rusëve etnikë në rajonin Donbass të Ukrainës lindore. Në një përpjekje për ndryshimin e roleve të kryesit të krimeve dhe -viktimës, ai tha gjithashtu se Ukraina përbën një kërcënim sigurie për Rusinë, të cilit vendi i tij duhej të kundërshtonte. Edhe kjo ishte kryesisht një akuzë absurde.
Putini nuk e përpiu kurrë shpërbërjen e Bashkimit Sovjetik
Përkundrazi, Putin ishte dhe është i motivuar nga një revanshizëm historik, që nuk është pajtuar asnjëherë me shpërbërjen e Bashkimit Sovjetik dhe dëshiron ta ndryshojë atë. Sipas pikëpamjes historike revizioniste të Putinit, Ukraina nuk ka të drejtë të ketë pavarësi shtetërore; ukrainasit nuk janë as popull në vete.
Është ky interpretim revizionist i historisë, që e shtyu Putinin të niste këtë luftë. Të detyrosh Ukrainën të kthehet në orbitën ruse është qëllimi përfundimtar. Pushtimet territoriale në Ukrainë, nga ana tjetër, janë të një rëndësie dytësore.
Për momentin është e pamundur të thuhet se cili do të jetë rezultati i kësaj lufte. Në skenarin më të mirë të mundshëm për Rusinë, zonat e pushtuara deri më tani, mund të mbahen ushtarakisht dhe të aneksohen nga Rusia. Putini do të aneksonte kështu rajonet që vetë i kishte shkatërruar rëndë nga lufta dhe do të zgjeronte territorin e Rusisë. Por cili është çmimi i këtij fitimi, i cili nuk është aspak i sigurt për momentin?
Putin ka vendosur që vendin i tij ta bëjë dukshëm më të varfër
Me këtë luftë, Rusia ka zgjedhur të bëhet më e varfër. Në javët para luftës, vendet perëndimore kishin vendosur shumë qartë dhe publikisht për sanksionet që do të vendoseshin ndaj Rusisë, nëse ajo pushtonte Ukrainën. Këto kërcënime me sanksione nuk patën një efekt parandalues. Rusia sulmoi gjithsesi.
Por BE-ja dhe SHBA-ja kanë vendosur për sanksione masive kundër Rusisë, me një unitet mahnitës deri më tani. Edhe nëse këto sanksione ndoshta nuk do ta detyrojnë Putinin të ndalojë armiqësitë në Ukrainë, çdo muaj që kalon ato po veprojnë gjithnjë e më shumë si një masë ndëshkuese për shkeljen e ligjit ndërkombëtar nga Rusia.
Rusia është përballur me embargo dhe ndalime të eksporteve dhe nuk mund të importojë më shumë grupe produktesh perëndimore, veçanërisht teknologjinë e lartë. Qindra kompani perëndimore janë larguar nga tregu rus. Ekonomia kombëtare ndoshta do të shembet me të paktën 12 për qind këtë vit; do të ishte edhe më shumë, nëse BE-ja do të vendoste një embargo të plotë gazi ndaj Rusisë. Sanksionet e mundshme shtesë nga BE-ja, mund ta shkëputin pothuajse plotësisht ekonominë ruse nga Perëndimi. Zërat që bëjnë thirrje për afrim nëpërmjet ndërvarësisë ekonomike kanë heshtur.
Interesat e vendit janë tradhtuar nga revanshizmi i Putinit
Rusia është izoluar politikisht nga Perëndimi; Putin po trajtohet si lebroz dhe normalizimi i marrëdhënieve me Rusinë, nuk do të ndodhë për sa kohë që Putini qëndron në pushtet. Rusia do të bëhet edhe më e varur nga Kina, ndërsa përballet me Perëndimin. Pritja se Kina do të ishte e gatshme të zbusë efektet e sanksioneve kundër Rusisë është iluzore.
Ushtarakisht, Rusia ka pësuar një humbje të madhe të reputacionit; forcat konvencionale duket se i janë nënshtruar vetëm modernizimit të kufizuar. Më në fund – mijëra rusë të kualifikuar janë larguar nga vendi i tyre. Ky largim i trurit do ta dobësojë ekonominë ruse në terma afatgjatë.
Pavarësisht të gjitha këtyre kostove të parashikueshme skandaloze, Putin urdhëroi pushtimin e Ukrainës. Interesat e vendit dhe të popullit të tij janë minuar nga revanshizmi i Putinit dhe rojeve të tij të sigurisë. Vendi tashmë më i madh territorial në botë, mund të jetë ndoshta edhe më i madh për një pjesë shumë të vogël. Megjithatë, Rusia do të jetë prapa me dekada në zhvillimin e saj ekonomik, teknologjik dhe social.
Rusia pa Putinin do të ishte një vend më i fortë dhe më i respektuar.
Rreth ekspertit
Gerhard Mangott është profesor i shkencave politike me fokus të veçantë në marrëdhëniet ndërkombëtare dhe sigurinë në hapësirën post-sovjetike. Ai jep mësim në Institutin për Shkenca Politike në Innsbruck dhe është pedagog në Akademinë Diplomatike në Vjenë .