Le ta pranojmë, në një masë më të madhe ose më të vogël, ne të gjithë themi gënjeshtra dhe mbajmë sekrete. Nuk është diçka për të cilën duhet të krenohemi, por është një pjesë e pamohueshme e natyrës njerëzore.
Nga fëmija që bën sikur qan sepse ka nevojë për vëmendje nga prindërit e tij deri tek mashtruesit si Bernie Madoff, në çdo moshë dhe në çdo shkallë, gënjeshtra është pjesë e jetës sonë. Megjithatë, nga vjen ky impuls për të mashtruar apo fshehur të vërtetën?
A mund të jetë një makinë e pavetëdijshme? Një dëshirë e ndrydhur për të qenë ashtu siç ju përshkruajnë gënjeshtrat tuaja apo bota përreth jush? Sido që të jetë, duket se gënjeshtra përmbush një funksion të dyfishtë shoqëror. Së pari, të prezantoni veten dhe botën ashtu siç dëshironi të jetë. Së dyti, për të manipuluar të tjerët.
Një rrjetë e pabesë sekretesh dhe gënjeshtrash
Sipas hulumtimeve, të panjohurit gënjejnë njëri-tjetrin rreth 300 herë në dhjetë minutat e para të takimit. Këto të dhëna, megjithëse duken tronditëse, nuk janë aq befasuese nëse merrni parasysh se gënjeshtrat janë një urë lidhëse midis fantazive tuaja për atë që dëshironi të jeni dhe çfarë jeni në të vërtetë. Në fakt, duke shpikur fakte të caktuara për veten tuaj, ju mendoni se e mbushni një boshllëk me disa cilësi ose gjëra që do t’ju bëjnë të ndiheni më të vlefshëm.
Studiuesit pohojnë gjithashtu se ju thoni nga 100 deri në 200 gënjeshtra në ditë. Shtojini kësaj faktin që jeni të përmbytur çdo ditë me postë të padëshiruar, miq të rremë dixhitalë, hajdutë identiteti dhe mashtrues të të gjitha llojeve, fotografia është më pak se lajkatare. Në fakt, krijon një pamje të një mjedisi armiqësor nga i cili duhet të mbroheni për të mos rënë pre e gënjeshtarëve amatorë dhe profesionistë. Gënjeshtra në të cilat edhe ju jeni pjesëmarrës në mënyra të caktuara.
Gënjeshtra të vogla të bardha
Jo të gjitha gënjeshtrat janë shkatërruese. Ekzistojnë gjithashtu të ashtuquajturat ‘gënjeshtra të bardha’ të cilat i përdorni për të mbrojtur njerëzit e tjerë dhe për të shmangur lëndimin e ndjenjave të tyre. Për shembull, kur merrni një dhuratë që nuk ju pëlqen dhe pretendoni ndryshe për të shmangur mërzitjen e personit që është treguar kaq bujar me ju. Një shembull tjetër i një gënjeshtre të bardhë është filmi ‘Life is Beautiful’, në të cilin, në mes të Holokaustit, një baba e bën djalin e tij të vogël të besojë se të gjithë njerëzit në një kamp përqendrimi po marrin pjesë në një lojë argëtuese, vetëm për ta mbrojtur atë nga vuajtjet.
Sekretet
Sekretet mund të mbahen për të shmangur dëmtimin e reputacionit të një personi ose për të shmangur zbulimin e informacionit të dhimbshëm. Për shembull, një nënë që i kursen fëmijëve detaje rreth konflikteve apo debateve mes saj dhe burrit, të cilat do të ishin të dhimbshme për ta nëse do ta merrnin vesh.
Megjithatë, ka edhe sekrete të tjera që edhe pse njohja e tyre mund të jetë e dhimbshme, duhet të zbulohen. Kjo është zakonisht sepse personi do ta zbulojë herët a vonë, ose sepse ai thjesht ka të drejtën ta dijë. I tillë është rasti i fëmijëve të birësuar ose kur një person vuan nga një sëmundje e rëndë. Në këto rrethana, është e rëndësishme të përgatitni personin dhe të jeni jashtëzakonisht të kujdesshëm në mënyrën e zbulimit të informacionit, në mënyrë që të mos shkaktoni më shumë ndikim sesa duhet.
Gënjeshtrat shpesh mund të krijojnë një rrjetë në të cilën mund të ngatërrohesh lehtësisht. Në të vërtetë, ato kanë një fuqi shkatërruese të aftë për të dëmtuar seriozisht marrëdhëniet dhe për të bërë kërdi në jetën e të tjerëve. Megjithëse gënjeshtrat e bardha ndonjëherë janë të nevojshme në botën reale, të jetosh në një botë gënjeshtrash për t’u dukur si diçka që nuk je ose për të manipuluar të tjerët, ka një efekt bumerang në planin afatgjatë. Kjo sepse asgjë nuk qëndron e fshehur përgjithmonë nën rrezet depërtuese të diellit.
