Optimizmi është një nga mjetet më të mira për të ecur në rrugën e mirëqenies dhe është po aq i fuqishëm sa një ilaç. Ta shohësh gotën gjithmonë gjysmë të mbushur, të mban të shëndetshëm, të ndihmon të jetosh më mirë dhe është një antistres shumë efektiv. Kjo shkon deri në atë pikë sa psikoterapia e optimizmit ofrohet në rastet e depresionit, çrregullimit të stresit post-traumatik, sëmundjeve të rënda apo për të kapërcyer pikëllimin dhe momentet e vështira.
Që nga fëmijëria. Po, sepse mund të mësosh të jesh optimist: gjenetika ndikon në prirjen me rreth 25%, por edhe ata që kanë marrë një vështrim të zymtë për të ardhmen mund ta ndryshojnë atë. Enrico Zanalda, president i Shoqatës Italiane të Psikiatrisë, nënvizon se në fëmijëri luhet shumë: “Optimizmi mësohet në familje, në vitet e para të jetës, nëse prindërit fusin sigurinë. Kjo çon në një perceptim dhe vetëdije të mirë dhe për rrjedhojë në marrëdhënie me të tjerët, veçanërisht në adoleshencë, me një pozitivitet që shkakton reagime të favorshme duke rritur vetëbesimin. Shkurtimisht optimizmi është një rreth i virtytshëm”.
Dëgjimi i fëmijëve dhe të kuptuarit e emocioneve të tyre, theksimi i përpjekjeve të tyre pavarësisht nga rezultatet, fokusimi në ngjarje të bukura janë të gjitha rregulla të mira për t’i mësuar fëmijët të jenë optimistë. Por edhe ata që nuk kanë pasur prindër-mbështetës nuk janë të pashpresë. “Shkolla mund të bëjë shumë për të promovuar emocione pozitive, por ata që kurrë nuk kanë qenë në gjendje të mbështeten tek të tjerët për të mësuar optimizmin dhe janë të bllokuar nga një pikëpamje negative për botën, mund ta bëjnë këtë si një i rritur me ndërhyrje specifike psikologjike”, konfirmon Maria Catena Quattropani, profesoreshë e psikologjisë klinike dhe drejtore shkencore e Qendrës për kërkime dhe ndërhyrje psikologjike të Universitetit të Mesinës.
Ana pozitive. Shtigjet e strukturuara të psikoterapisë mund të jenë një zgjidhje për pesimistët, por të gjithë ne mund të stërvitim muskujt e optimizmit edhe në jetën e përditshme. Për shembull, duke zgjedhur të shoqëroheni me njerëz pozitivë, sepse mendimet e mira janë ngjitëse. Më pas është e nevojshme të bëhet një përpjekje e vetëdijshme, siç shpjegon psikiatri Aparna Iyer, nga Qendra Mjekësore Jugperëndimore e Universitetit të Teksasit (SHBA), i cili ka zhvilluar një lloj dekalogu për t’u bërë më optimist: “Ka gjithmonë një mënyrë tjetër për t’i parë ngjarjet dhe kjo quhet inkuadrim pozitiv: nëse shiu ju pengon të bëni banjo dielli në tarracë, pse të mos përdorni mundësinë për të lexuar në divan? Në fillim duhet të punosh shumë për të gjetur anën pozitive, më pas ajo bëhet automatike”.
Të bësh këtë ndryshon edhe trurin për mirë: Richard Davidson, drejtor i Laboratorit për Neuroshkencën Afektive në Universitetin e Ëisconsin (SHBA), ka treguar se zgjedhja e vetëdijshme për të qenë optimist ndryshon qarqet e trurit dhe çon në përgjigjen më të mirë ndaj çdo eksperience negative.
Për të trajnuar optimizmin, mund të ndihmojë identifikimi i asaj që në jetën e përditshme priremi ta shikojmë me syrin e keq (punë, marrëdhënie ose diçka tjetër) duke u përpjekur të kemi një qasje më pozitive. Ose ndaloni dhe merrni parasysh sa negative janë mendimet tuaja në përpjekje për të ndryshuar drejtimin e tyre, për shembull duke hipotezuar se si të merrni një rezultat të mirë nga një sfidë. Dhe është gjithashtu një ushtrim optimizmi të jesh i sjellshëm me veten dhe të inkurajosh veten, ose të ndjekësh një mënyrë jetese të shëndetshme, sepse të ndihesh mirë jep një pamje më rozë për botën.
Angazhimi dhe trajnimi. Ka edhe ushtrime më të thjeshta pozitiviteti, për shembull shkëputja nga lajmet sepse pesë minuta lajme të këqija janë të mjaftueshme në mëngjes për të lënë një vello të zezë të bjerë në ditë; ose të mbajmë një “ditar mirënjohjeje” në të cilin të shkruajmë çdo ditë diçka që na bënte të ndiheshim mirë, edhe nëse ishte thjesht kafeja e mëngjesit ose gjesti i mirë i një të huaji.
E njëjta gjë ndodh nëse nuk humbisni rastin për të qeshur, sepse e qeshura është një antistres i menjëhershëm, madje edhe nëse shkëputeni pak nga rrjetet sociale: kur fotot e atyre që duken se bëjnë jetë të mrekullueshme ndezin një konkurrencë të sëmurë, më mirë shkëputuni. Rregulli i fundit mund të duket kundërintuitiv, por është të dish të njohësh atë që është negative, kur ajo ekziston: “Optimisti është realist”, thotë Quattropani. “Kushdo që është optimist pavarësisht nga ngjarjet është viktimë e një iluzion dhe rrezikon të lëndohet: bixhozi duke menduar se keni lindur nën një yll me fat është një mënyrë e sigurt për t’u shkatërruar”.
