Politikanët nuk e marrin aq seriozisht rëndësinë politike të imagjinatës sociale. Vetëm politikanët që kapin në mënyrë të besueshme imagjinatën mund të jenë vërtet të suksesshëm. Fatkeqësisht, imagjinata e shoqërisë gjithashtu mund të manipulohet dhe abuzohet. Fiksi dhe imagjinata do të kenë një ndikim gjithnjë e më të madh në të mirën publike – falë masmedias moderne. Ju mund të pendoheni që pesha e pretendimeve politike po rritet gjithmonë, por thjesht përpjekja për të kuptuar se si funksionon do të ishte një shenjë e realizmit.besoj se duhet t’i kushtojmë më shumë vëmendje anës fiktive të politikës. Ky mendim bie ndesh me idenë mbizotëruese se politika duhet të jetë kryesisht për realizmin. Shumë janë ende të gatshëm të pranojnë se idealet, vlerat ose parimet morale kanë kuptimet e tyre, por në fund gjithçka varet nëse mund t’i ktheni ato parime në realitet. Ka pak vlerësim për ëndërrimtarët ose profetët që ndjekin një vegim. Në fakt, përvoja që kemi fituar me idealistët politikë gjatë shekullit të kaluar është arsye për të mos u besuar atyre. Rruga për në ferr është gjithmonë e shtruar me qëllime të mira, ndaj është jetike që politikanët të mbajnë këmbët në tokë. Kjo pikëpamje gjen mbështetje në shumë demokraci perëndimore, veçanërisht në Holandë, ku sensi i përbashkët, pragmatizmi dhe efektiviteti vendosin tonin.
E megjithatë mendoj se ne e nënvlerësojmë se sa e rëndësishme mund të jetë imagjinata sociale për biznesin politik. Një nga të paktët që e kuptoi këtë ishte senatori i ndjerë Willem Witteveen, i cili parashtroi argumente për më shumë imagjinatë në botime të ndryshme. Ai iu referua, ndër të tjera, gjysmës së dytë të shekullit të nëntëmbëdhjetë, kur politika ishte e përcaktuar fort nga të menduarit liberal. Në atë kohë, shpesh thirrej interesi publik, edhe pse palët e interpretonin këtë në mënyra shumë të ndryshme. Witteveen e lidh këtë me një pikëpamje republikane të politikës që dëshiron që qytetarët të hyjnë në një bisedë për çështjet publike në bazë të bindjeve të tyre të ndryshme. Ata supozojnë se ekziston një gjë e tillë si Interesi Publik, megjithëse askush nuk mund të tregojë paraprakisht se cila është përmbajtja e saktë e tij. Ky interes publik duhet shpikur, si të thuash, dhe që përfshin në mënyrë të pashmangshme një element fiksioni. Është pikërisht natyra fiktive e këtij nocioni që pengon disa palë të imponojnë interpretimin e tyre, me rezultat që diskutimi përfundon. Witteveen fjalë për fjalë shkruan si vijon: “Megjithëse Interesi Publik është një trillim, rezulton se është pikërisht në atë cilësi që përcakton realitetin politik. Është një realitet që është i pranishëm vetëm duke e parashikuar, duke diskutuar se si të arrish atje dhe në të njëjtën kohë duke e ditur se ky është një proces i pafund. Kur Interesi Publik humbet këtë karakter të një koncepti bosh dhe të hapur , ai humbet besueshmërinë e tij dhe bëhet mjet i një ideologjie të caktuar.Megjithatë, nuk mund të themi se vetëm në shekullin e nëntëmbëdhjetë njerëzit filluan të shohin aspektin fiktiv të së mirës publike. Po mendoj për retorikën, e cila tashmë dy mijë vjet më parë e kuptoi se një fjalim politik është i suksesshëm vetëm nëse tërheq imagjinatën e publikut. Siç dihet, të folurit publik duhej të plotësonte tre kushte. Së pari, oratori duhej të jepte një histori të plotë, të qartë dhe bindëse, diçka që quhet logos. Së dyti, vetë folësi duhej të propagandonte disa vlera morale, diçka që përmendej me termin ethos. Së treti, atij iu desh t’i përgjigjej pritshmërive të publikut, gjë që tregohej nga termi patos. Këto kërkesa janë aktuale edhe sot. Ata që thellohen në fjalimet e politikanëve të suksesshëm do të zbulojnë se i ndjekin me kujdes parimet retorike. Dikush që parashtron njohuri të sakta, por nuk tregon se nga cilat motive morale drejtohet ai ose ajo, dhe nuk ePër më tepër, ai zhvilloi një stil shumë personal për të përhapur idetë e tij. E gjithë kjo i dha performancës së tij magjinë politike që ju mungon me shumë politikanë tanë që operojnë kryesisht në shërbimin civil. Me këtë përshkrim supozojmë një situatë elementare me dy palë (qytetarë dhe administratorë) ku pikënisjen e përbëjnë pritshmëritë materiale apo jomateriale të qytetarëve, ndërsa administratorëve u takon t’u përgjigjen atyre pritshmërive me fjalë dhe me vepër. Kjo pikëpamje është mjaft e dukshme në një kontekst demokratik (në fund të fundit, janë njerëzit ata që vendosin nëse një drejtor është i besueshëm), por thjeshtësia e tij është gjithashtu tinëzare. Në praktikë nuk është aspak e qartë se çfarë nënkuptohet me ‘përgjigje bindëse’. Sidomos jo kur, siç po ndodh gjithnjë e më shumë sot, të gjitha llojet e imagjinatës sociale luajnë një rol kryesor. Në fund të fundit, imagjinata dhe pritshmëria janë të lidhura ngushtë, kjo është një nga arsyet pse besueshmëria e administratorëve apo politikanëve është një çështje e pambrojtur.Si mund ta trajtojnë këtë politikanët? Në praktikë, ne shohim kryesisht dy qëndrime, nga të cilat i pari priret në një formë etatizmi, ndërsa i dyti është më populist. Me etatizëm nënkuptoj tendencën e administratorëve dhe politikanëve për t’u mbështetur kryesisht në përgjegjësitë dhe kompetencat e tyre kur ndërveprojnë me publikun. Edhe pse e kuptojnë se qytetarët ushqejnë vlera apo dëshira të caktuara, ata refuzojnë të shkojnë me to sepse interesat e qeverisë, shtetit, qeverisjes apo rendi politik e ndalojnë këtë. Ata janë të gatshëm të shpjegojnë përsëri këndvështrimin e tyre, por janë të lumtur t’i referohen realiteteve me të cilat duhet të përballet një qeveri. Qytetarët mund të mendojnë gjithfarë gjërash, por fatkeqësisht nuk ka vend të mjaftueshëm për këtë.
Administratorët apo politikanët populistë zgjedhin qasjen e kundërt. Ata rreshtohen plotësisht me dëshirat dhe dëshirat e grupeve të qytetarëve dhe largohen nga gjithçka që ka të bëjë me qeverinë apo politikën aktuale. Ata mund të kuptojnë se pritshmëritë e audiencës nuk janë të arritshme, por megjithatë ecin me të. Ata e lejojnë veten, si të thuash, të mbahen peng nga forma të caktuara të imagjinatës shoqërore, me rezultatin që ajo mund të jetë krejtësisht e egër. Si rezultat, lindin tensione të pakapërcyeshme dhe debati publik merr një formë të polarizuar.Mënyra më e mirë e punës është sigurisht që administratorët dhe politikanët të gjejnë një ekuilibër të caktuar. Nga njëra anë, ato demonstrojnë realizëm të mjaftueshëm, në mënyrë që të arrijnë rezultate të dukshme duke respektuar kufijtë e procesit administrativ. Nga ana tjetër, ata e kuptojnë se vlerat morale dhe idealet politike që duhet të përdorni për një përfaqësim të së mirës së përbashkët shtrihen në thelb përtej botës siç është. Përvoja ka treguar se gjetja e një ekuilibri të tillë është shumë e vështirë. Për më tepër, ne e kuptojmë se idealet duhet të hidhen në det nëse rezulton se një ekuilibër i tillë nuk është i realizueshëm.
Kjo nuk e ndryshon faktin që ndonjëherë ka momente apo që ndonjëherë takoni politikanë që përfaqësojnë përzierjen e duhur ata tërheqin imagjinatën duke qenë edhe shumë realistë.Fatkeqësisht, kohët e fundit kemi parë një mënyrë të katërt të punës në vende të ndryshme. Për më tepër, imagjinata sociale manipulohet nga administratorët ose politikanët në atë mënyrë që të bëhet e nënshtruar ndaj ushtrimit të pushtetit. Se si saktësisht e arrijnë këtë kërkon hulumtime të mëtejshme, por ne shohim se kjo po ndodh gjithnjë e më shumë…
