Të gjithë mund të kenë një ditë të keqe kur realiteti duket i errët dhe pothuajse i padurueshëm. Megjithatë, ka njerëz për të cilët leximi negativ i realitetit është një qëndrim i vazhdueshëm, që përfshin të gjitha aspektet e jetës së tyre dhe që e bën të pamundur që ata të jenë vërtet të lumtur me qetësinë e të tjerëve: këta janë subjekte që, me pesimizmin e tyre kozmik janë në gjendje të minojnë lumturinë e njerëzve me të cilët vendosen në kontakt: për këtë është e nevojshme t’i njohësh ata dhe të mësosh të mbrohesh prej tyre.
REJA E ZEZE QË NUK LARGOHET KURRË – Së pari, ne mësojmë të dallojmë njerëzit vërtet negativë nga miku që po kalon një periudhë të zezë dhe që për këtë arsye është gjithmonë i trishtuar dhe i dëshpëruar: në këtë rast të dytë na kërkohet të shprehim afërsinë tonë dhe dashuri. Përkundrazi, le të kemi kujdes nga ata subjekte që ankohen gjithmonë dhe vazhdimisht, për shembull, për vështirësitë e punës ose personale që i konsiderojnë të pakapërcyeshme, ndërsa nuk kanë guxim të përfshihen për të kapërcyer pengesat. Ky qëndrim negativ prek edhe njerëzit përreth tyre. Kur është radha jonë për të mashtruar një situatë të ndërlikuar, nuk do të dëgjojmë kurrë fjalën e inkurajimit që na nevojitet, por nëse ka ndonjë gjë do të ftojmë ta lëmë të shkojë, sepse nuk do t’ia dalim kurrë. Kjo, përveçse na e bën rrugën më të vështirë, mund të na dëmtojë vetëvlerësimin.
NUK GABOJ KURRË! – Një karakteristikë tjetër e njerëzve toksikë është se nga njëra anë janë gjithmonë të gatshëm të tregojnë çdo gabim tonin, ndërsa nga ana tjetër nuk do ta pranojnë kurrë gabimin e tyre. Përkundrazi: nëse kapen në gabim, do të bëjnë gjithçka për të mohuar përgjegjësitë e tyre duke ia atribuuar të tjerëve. Ata do të na fajësojnë, duke u përpjekur të na ngatërrojnë idetë dhe të na bëjnë të pasigurt. Kur mashtrimi bëhet i dukshëm, ata ndoshta do të mbyllen në një heshtje të indinjuar, duke u izoluar edhe më të dëshpëruar.
ANA E ERRËT – Pikërisht ndryshe nga një optimist që priret ta shohë gotën gjysmë të mbushur, një person negativ mund të shohë të gjitha të këqijat dhe gjithçka që mund të shkojë keq edhe në një situatë plot mundësi. Kjo “re e zezë” që ushqehet në kokën e tyre ka tendencë të përhapet tek ata që i rrethojnë, duke minuar optimizmin, gëzimin e të jetuarit dhe dëshirën për t’u përfshirë. Me një fjalë: njerëzit negativë janë toksikë për veten por edhe për të tjerët. Në fakt, ankesat dhe ankimet e vazhdueshme kanë fuqinë, si tek ai që ankohet, por edhe tek ata që dëgjojnë pakënaqësinë e të tjerëve, të rrisin nivelet e kortizolit, hormonit të stresit. Kjo substancë vepron në një rajon tjetër të trurit, hipokampusin, në të cilin bazohet kujtesa dhe kreativiteti.
MANIPULIMI – Subjektet negative shpesh fokusohen në manipulimin e njerëzve të tjerë. Në fillim, ashtu siç do të bënte një joshëse, ata përdorin historinë e fatkeqësive të tyre, ndonjëherë duke i ekzagjeruar apo edhe duke i shpikur ato, për të nxitur ndjeshmërinë e njerëzve përreth tyre; pasi të arrihet solidariteti, ata fillojnë ta shfrytëzojnë atë për të përfituar avantazhe dhe nëse janë keqdashës, për të arritur qëllimet që i kanë vënë vetes.
SHPËRNDARËSIT E HELMIT – Meqenëse kalojnë gjithë kohën e tyre duke u përpjekur të shohin të keqen në çdo gjë, ata nuk humbasin asnjë rast për t’u treguar të tjerëve për zbulimet e tyre të mbrapshta: ata tregojnë çdo detaj negativ që kanë ditur për secilin anëtar të rrethit të tyre të të njohurve (përfshirë ne), zbulojnë sekretet e tyre, zbulojnë dështimet dhe dobësitë. Nga buzët e tyre nuk do të dëgjojmë kurrë një kompliment, një vlerësim apo një fjalë solidariteti të sinqertë.
STRATEGJIA E MBROJTJES: NUK PËRPIQEN TË NDRYSHOJNË-Njerëz të këtij lloji nuk mund ta pranojnë idenë e ndryshimit dhe përmirësimit të vetvetes: prandaj ata nuk mund të pranojnë këshillat dhe dashurinë e atyre që përpiqen të jenë pranë tyre.
T’I MARRIM NË DOZA TË VOGLA – Nëse dikush në rrethin tonë të miqve është i përbërë nga kjo pastë, duhet të bëjmë çdo gjë që është e mundur për ta neutralizuar. Nëse kemi mundësi, le të përpiqemi ta ndjekim sa më pak ose edhe ta shmangim fare. Nëse, nga ana tjetër, kemi të bëjmë me njerëz me të cilët jemi të detyruar të merremi, le të përpiqemi t’i marrim në doza të vogla dhe mundësisht, të shmangim qëndrimin ballë për ballë me ta.
MENAXHIMI I GRUPIT – Le të përpiqemi të krijojmë një grup miqsh miqësorë, në mënyrë që të kundërsulmojmë kolektivisht dhe ndoshta të devijojmë dhe neutralizojmë negativitetin e atij personi të vetëm, pa i prishur momentet e këndshme të gjithëve.
MOS T’U LËMË QENDRËN E SKENAVE – Këta njerëz janë shpesh egoistë dhe duan të tërheqin vëmendjen e të tjerëve, sidomos kur janë në grup. Ne duhet t’i pengojmë ata që të marrin vëmendjen e përgjithshme me teoritë e tyre katastrofike, duke devijuar menjëherë fokusin e bisedës, para se të pushtojnë ankimet dhe shfaqja e pakënaqësisë.
LE TË SHMANGIM DISKUTIMET – Një debat me një person negativ është i padobishëm dhe kundërproduktiv, sepse ndez një rreth vicioz, duke përkeqësuar zhgënjimin dhe acarimin e përgjithshëm. Vështirë se do të jetë e mundur të vendoset një përballje konstruktive: grindja nuk do të çojë askund, por do të shërbejë vetëm për të rritur pakënaqësinë tonë dhe për t’i dhënë personit negativ një arsye më shumë për t’u zhgënjyer dhe inatosur. Më mirë ta hiqni dhe të përpiqeni të qeshni me të.
