48
Shkup, 3 nëntor – Në shtator të këtij viti, Ura Carola në lumin Elba, në qytetin gjerman të Dresdenit, u shemb papritur, pas së cilës pjesë të saj, që lidh qytetin e vjetër historik me qytetin e ri, ranë në lumë. Fatmirësisht nuk kishte të lënduar pasi aksidenti ka ndodhur në orën tre të mëngjesit. Shkaku i shembjes me shumë gjasa është korrozioni i strukturës metalike, transmeton Zhurnal.mk
Por në çfarë gjendje janë urat në Shkup, janë rreth 20 të tilla dhe për to është përgjegjës Qyteti i Shkupit.
Pas zjarrit në urën “Belasica” vitin e kaluar, kur u dogjën tubat e ESM-së, autoritetet e qytetit vazhdimisht kanë dhënë deklarata që kundërshtojnë ato të paralajmëruara nga ekspertët dhe profesorët e Fakultetit të Ndërtimtarisë në Shkup, përkatësisht se duhet bërë vlerësime serioze dhe testime para se të vihej në shërbim kjo urë, sidomos tani që po vendosen gypat e rinj.
Por në Shkup dy ura të tjera janë në grupin e ashtuquajtur thesar të urave, përkatësisht ura e Kombeve të Bashkuara ndërmjet lagjes Vlae dhe Karposh 4, si dhe ura “Goce Dellçev” në qendër të qytetit.
Për këtë temë biseduam me Dr. Goran Markovski, profesor në Departamentin e Strukturave dhe Urave të Betonit në Fakultetin e Ndërtimtarisë në USHKM.
Ai tha për Racin.mk se sipas standardeve, urat duhet të kontrollohen rregullisht, me një inspektim vizual të gjendjes së urës çdo vit, dhe çdo tre vjet, gjegjësisht pesë vjet, varësisht se sa i vjetër është objekti dhe në çfarë gjendje është të kryhen kontrolle të hollësishme.
– Kjo zgjat jetëgjatësinë e tyre dhe rrit sigurinë e trafikut, sepse këto janë struktura që mund t’i mbijetojnë një shembjeje të papritur siç ndodhi së fundmi në Dresden kur një urë e ngjashme me këto u shemb vetë në orën tre të mëngjesit. Thotë se duhet të jemi gjithmonë vigjilentë dhe të mos i lëmë të qetë urat. Urat në Shkup janë në përgjegjësi të Qytetit të Shkupit, ne si Fakultet i Ndërtimtarisë dhe unë personalisht nuk jemi të përfshirë në atë aktivitet, ai nuk ka mundur të më thotë nëse është duke u bërë kontroll dhe në çfarë gjendje janë por disa prej tyre janë në gjendje të palakmueshme dhe duhet t’u kushtohet vëmendje e duhur, thotë profesor Markovski.
Siç sqaroi profesori, ura “Kombet e Bashkuara”, e cila praktikisht përbëhet nga dy njësi të pavarura, njëra është ndërtuar në vitin 1968, pra është hapur për qarkullim atëherë, ndërsa tjetra është pak më vonë, transmeton Zhurnal.mk
– Nga vjen kritika, sidomos e para, sepse tashmë gjatë lëshimit të tij vërehen devijime të mëdha, pra deformime të mëdha në mes të hapësirës, është kjo fushë që është mbi lumë dhe kjo ka alarmuar strukturat kompetente dhe ekspertët në atë kohë se kishte një lloj problemi me ndërtimin e urës. Ishte një urë betoni i armuar pa paranderje, duke marrë parasysh atë që po ndodhte, raportin e hapjeve etj, u konstatua se ka problem me nënvlerësimin e deformimeve afatgjata të betonit dhe gjithashtu lartësinë e trarëve të kutisë. është disi më e ulët se ajo që duhet të jetë. Duke pasur parasysh këtë, gjendja e tij monitorohet për katër vite dhe nga 11.5 centimetra fillestare që ishin regjistruar në mes të hapësirës, devijimi është rritur në 26 centimetra, sqaron profesor Markovski.
Ai shton se në atë periudhë është marrë vendim që ura duhet të riparohet, pra riparimi është bërë me parastresim, pra me kabllo që vendosen në strukturën e gjoksit, pra në hapësirën e tij që është brenda.
– Është bërë apo jo ndonjë kontroll në objekt pas kësaj, nuk mund të them, ajo që duket nga jashtë është se plasaritjet e shfaqura me kalimin e kohës janë riparuar me rrëshirë epokside dhe këtë e vërejmë. Nuk mund të them nëse dhe çfarë po ndodh në gjoks, a ka hyrë ujërat e rrëmbyeshëm që mund të jenë mjaft të rrezikshme për kabllot, por gjithsesi duhet bërë kontroll, thotë profesor Markovski.
Sipas tij, situata është e ngjashme edhe me urën “Goce Dellçev”.
Diçka e ngjashme ka ndodhur edhe me urën e Kombeve të Bashkuara, në atë që në fillim është një ndërtim i parastrehuar, diku rreth vitit 2000 është forcuar edhe me kabllo të brendshme në seksionin e boksit, situata është monitoruar për disa vite. si do të lëvizë dhe pas kësaj mendoj se nuk monitorohet më, nëse monitorohet është mirë, por nuk kam të dhëna nëse devijimi është ende në rritje apo gjendja është stabilizuar, thotë profesor Markovski, transmeton Zhurnal.mk
Sipas tij, urat janë objekte specifike, fatkeqësisht Maqedonia nuk ka një rrjet rrugor aq të zhvilluar që të ketë rrugë alternative, në shumë rrugë rrugore kemi një rrugë të vetme që lidh zonat e banuara dhe shembja apo ndërprerja e qarkullimit në një urë të caktuar nënkupton ndërprerje e të gjithë trafikut që sjell pasoja drastike për jetën e njerëzve dhe ekonomisë.
– Për të mos lejuar që kjo të ndodhë, duhet të inspektojmë rregullisht ndërtesat, veçanërisht për ndërtimet e urave, vlerësimet e ekspertëve thonë se gjatë vitit ndahet 1 për qind e kostos së objektit. Që do të thotë se për 100 vjet, që është jetëgjatësia e parashikuar, sasia fillestare dyfishohet për shkak të mirëmbajtjes, por sa më pak ta mbajmë, aq më herët hyn në moshën kritike, pra jetëgjatësia do të jetë më e shkurtër. Mirëmbajtja e rregullt është shumë e rëndësishme për vendin tonë, ndërtimi intensiv i objekteve infrastrukturore si ura, ndër të tjera, filloi në fillim të viteve 60 të shekullit të kaluar. Kjo do të thotë se ndërtesat janë tashmë 60-70 vjeç, që është një moshë serioze për atë lloj ndërtimi dhe për këtë arsye duhet t’i kushtohet më shumë vëmendje. Madje unë mendoj se koha dhe fondet në dispozicion të shtetit duhet të investohen më shumë në mirëmbajtjen e ekzistueseve sesa në ndërtimin intensiv të të rejave. Këtë ua përcjellim edhe studentëve që të jenë të vetëdijshëm se çfarë i pret dhe çfarë problemesh do të hasin gjatë praktikës dhe e theksoj edhe një herë, thotë profesor Markovski, transmeton Zhurnal.mk
Ai shton se asgjë nuk zgjat përgjithmonë dhe materialet e ndërtimit që dikur mendoheshin të jenë të përjetshme, janë vërtetuar se nuk janë të tilla me kalimin e kohës.
– Duke respektuar tendencat e ekonomisë rrethore, e cila është shumë e përhapur, dhe e gjitha në drejtim të mbrojtjes së mjedisit, tendenca në ndërtim është të bëjmë përpjekje maksimale për të shpëtuar ndërtimet ekzistuese dhe për të përdorur disa elementë të tyre në ndërtime të tjera. Prandaj sot, nëse do të ndërhyhej në këtë urë apo ura të ngjashme, do të duhej të bënin maksimumin dhe të investonin njohuritë dhe punën e duhur për të shpëtuar ndërtimin. Mbetjet prej tij janë një problem i madh, riciklimi i mbetjeve në vendin tonë shkon ngadalë ose aspak, prandaj tendenca duhet të jetë që inxhinierët e ndërtimit të përpiqen të shpëtojnë ndërtimet e vjetra dhe kështu të kenë një efekt pozitiv në mjedis rekomandimin e tij për sektorin e ndërtimit, transmeton Zhurnal.mk
BURIMI: zhurnal.mk
