Dy imazhe të nacionalizmit Ndoshta është mirë të sjellim në mendje dy imazhe të nacionalizmit – një thjeshtim, por shpresojmë se funksional këtu. Përpjekja për emancipim të ‘kombeve’ nga perandoritë më të mëdha (për shembull, Austro-Hungaria ose Perandoria Osmane) mund të kuptohet me dashamirësi, si një përpjekje për emancipim. Ndoshta i krahasueshëm me atë lloj nacionalizmi që tingëllonte gjithashtu si një përgjigje ndaj kolonializmit: “komuniteti i imagjinuar” i Benedict Anderson që ngrihet kundër shtypësve. Njerëz të zakonshëm që përmes modernitetit (mendojnë duke lexuar gazeta dhe libra) zbulojnë se ndajnë një histori me njerëz nga njëqind kilometra larg. “Vuajmë nën të njëjtin shef, t’i presim kokën.” Kishte një fije shprese. Por nacionalizmi që theksonte kontrastin nuk ishte kurrë i largët. Nuk bëhej fjalë për çlirimin, por për vendlindjen dhe gjakun dhe të drejtat ekskluzive që do të vinin me të. “Ne vuajmë nga të huajt, le t’i përzënë ata.” Ky është nacionalizmi që solli Luftën e Dytë Botërore, ku moderniteti bëri të mundur përzgjedhjen etnike dhe gjenocidin në një shkallë të paimagjinueshme. Ai variant na bëri të dridhej për një kohë të gjatë nga termi nacionalizëm: njerëzit e zakonshëm duhej të mjaftoheshin me zgjidhje të tjera. Ajo drithërimë tani i përket së shkuarës, sepse po t’i shikoni dy herë diskutimet e njëzet viteve të fundit, do të shihni se jemi mësuar sërish me nacionalizmin, pavarësisht nga forma e tij e saktë. Duke gjykuar nga sa herë e hasni verdiktin në gazetë apo në Dhomën e Përfaqësuesve, nuk ka asgjë të veçantë në pretendimin se ‘kombi ka të drejtë të ekzistojë’, se banorët e një vendi ‘ndajnë më shumë se një sistemi tatimor” ose se “gjuha dhe kultura e vet është diçka për t’u krenuar”.
Që nga viti 2002, zgjedhjet janë përcaktuar nga nacionalizmi Që kur kabineti i dytë i Kok-ut ra mbi Srebrenicën në vitin 2002, zgjedhjet janë përcaktuar pjesërisht nga toni dhe angazhimi me të cilin është mbrojtur nacionalizmi. Është një temë që nuk mund të vendoset mjaftueshëm drejtësi në disa fjali, por Srebrenica është një pikë kthese e rëndësishme: Jugosllavia u shpërbë, komuniteti ndërkombëtar ishte në humbje se çfarë të bënte, ushtarët holandezë u dorëzuan dhe mijëra muslimanë vdiqën në gjenocidi më i keq që nga Lufta e Dytë Botërore. Pak a shumë që nga ajo kohë, Holanda mendonte: ‘Të mos jemi një vend udhërrëfyes, por një vend i zakonshëm’. Arsyetimi shkon diçka e tillë: ne heqim imazhin për veten e “tregtar dhe ministër”, mjafton me përpjekjet për të përmirësuar botën, duhet të mendojmë për veten, jo për “Evropën” dhe jo për “të varfërit”. vendeve por për njeriun e thjeshtë. Fortuyn gjithashtu i dha zë kësaj, por do të ishte një keqkuptim të mendosh se kjo pikë kthese ishte meritë e tij. Kishte gjithashtu më shumë nacionalizëm në legjislacion Që atëherë, nacionalizmi është shprehur në kërkimin e “ndjenjës kombëtare”, nëpërmjet kanunit që u krijua dhe tashmë ka nevojë për rishikim; nëpërmjet muzeut kombëtar që u vra, por është kthyer përsëri; përmes mijëra debateve në salla dhe faqeve të opinionit për atë se çfarë është ose duhet të jetë kombi; nëpërmjet veshjeve portokalli gjithnjë e më të furishme deri te argëtimet gjithnjë e më të ndjekura në masë, si sportet dhe festat; përmes diskutimeve të përsëritura për Zwarte Piet, me një grup të vazhdueshëm njerëzish që nuk mund ta imagjinojnë se Holanda gjithashtu ka tipare raciste.
Dhe kështu më shumë nacionalizëm u shpreh edhe në legjislacion, nëpërmjet kërkesave më të rrepta të integrimit qytetar për të ardhurit, nëpërmjet aksesit të vonuar në kutinë e votimit për të ardhurit, nëpërmjet kushteve më të rrepta për migrimin e martesës, nëpërmjet rritjes së kërkesave për shtetësi në arsim, nëpërmjet kërkesave më të rrepta për dhënien e ndihmës sociale. , përmes kodeve të veshjes, përmes kërkesave më të rrepta për kontributet në Bashkimin Evropian, përmes një referendumi në 2005 që hodhi poshtë ‘Kushtetutën evropiane’, përmes një referendumi dhjetë vjet më vonë që hodhi poshtë lidhjen tregtare me Ukrainën, përmes një reforme të ambasadave që u bënë më të vogla dhe më të fokusuar në interesin e biznesit. Kush do të dëgjojë Beekers.Beekers thotë se është i shqetësuar për polarizimin dhe prandaj kërkon dialog. Me kë saktësisht? Në ligjërimet e Baudet-it apo Wilders-it, rrallë bëhet fjalë për interesin. Zakonisht duhet të merreni me të tjerët. Në dekadat e fundit ne kemi parë shumë forma të dhunës në Evropë. Ekstremizmi mysliman merr biletën që meriton: ekstremizmin. Por mënyra se si trajtohet dhuna nga e djathta ekstreme është e paqartë.
Në vitin e kaluar, nëntë emigrantë, dy hebrenj dhe një politikan ‘multiculti’ u vranë nga e djathta ekstreme në Gjermani. Në Angli, kritikja e Brexit Jo Cox u vra në vitin 2016 nën thikë të një ekstremisti. Anders Breivik citoi Wilders dhe qëlloi 77 persona (kryesisht fëmijë) në vitin 2011, shumica prej tyre anëtarë të një partie socialdemokrate. Është e vështirë t’i shikosh këto ngjarje si diçka tjetër përveç vrasjeve politike të ngulitura në diskursin nacionalist. Në sipërfaqe, muhabeti i shkollave të mesme për “botën boreale” dhe “shpopullimin” është diçka për të qeshur, më poshtë fermentohet.
Për sa i përket politikës, tashmë ka shumë më tepër nacionalizëm nga perspektiva holandeze sesa kishte, të themi, njëzet vjet më parë. Nga ana kulturore, ajo ofron pak rezistencë ndaj agresionit, deri në pikën e viktimave. Në këtë drejtim, mund të themi me siguri se nacionalizmi është përsëri normal. Dhe çfarë frymëzimi mund të nxirret nga vendet tona fqinje është i kufizuar në rastin më të mirë. Kushdo që dëshiron të thotë diçka të re për nacionalizmin, duhet të lidhet me fakte të tilla dhe të tregojë pak sistematikisht se cila çështje duhet trajtuar si.
Çfarë duhet bërë me politikën holandeze-evropiane të azilit, politikën evropiane të refugjatëve apo politikën e tregtisë ndërkombëtare? Thjesht mund të ndodhë që njerëzit e zakonshëm në vendin tonë si dhe njerëzit e zakonshëm gjetkë të përfitojnë më shumë nga kërkimi i vazhdueshëm dhe i mundimshëm i ekuilibrave të përkohshëm midis vendeve të mëdha dhe të vogla dhe shumicës mono- dhe multikulturore, të cilat nuk mund të bënin kurrë pa pak nacionalizëm, por që mbi të gjitha ka nevojë për ambicien për të vazhduar me njëri-tjetrin ndërkombëtarisht.