Ish- Presidenti Donald Trump njoftoi amerikanët mbrëmë se do të kandidojë për president në vitin 2024, deklerat kjo e bërë tashmë, nga rezidenca e tij në pronën Mar-a-Lago në Palm Beach – Florida.
Në kërkim të mandatit të tij të dytë jo të njëpasnjëshëm, ish-presidenti Donald Trump, duket se të fillojë të dale në një pozicion historikisht të favorshëm,simbas eksperteve amerikan për një kandidat primar presidencial Republikan, thanë pas deklarimit të tij komentatorët dhe analistët politik, pikërisht ata që i ndjekin zhvllimet politike në Shtetet e Bashkuar.
Analistët politikë Karl Rove dhe April Ryan dhanë një përmbledhje të sinqertë,në një diskutim dy partiak-bypartisan televizivë, mbrëmë,menjëher pas deklarimit të Presidentit Trump nga Florida, gazetarit të njohur Ennis Antoine nga Atlanta, Gorgia, deri sa ai moderoi një diskutim midis strategut politik Carl Rove, ish-zëvendës shefi i shtabit të Presidentit George W. Bush, dhe Aprile Ryan, korrrespondente e Shtëpisë së Bardhë për “The Grio”
“Ne nuk i dimë ende çdo rezultat të zgjedhjeve afatmesme të vitit 2022, por tani mësuam se zgjedhjet e 2024-ës tashmë kanë filluar. Përkatësisht, mbrëmë ( e martë 15 nëntor 2022), ish-presidenti Donald Trump, njoftoi se do të kërkonte një mandat të dytë jo të njëpasnjëshëm si president. Ndërsa, është shumë herët për të parashikuar shanset e Trump, për të shkuar deri në fund, mbasi ende nuk dihet nëse ish-presidenti është favoriti aktual për të fituar sërish zgjedhjet paraprake republikane. Ngase, po ti shikojmë me thellë gjërat, duket se asgjë nuk është e garantuar”,thanë ata.
Më tej thuhet se së pari: Trump mbetet popullor dhe me ndikim në mesin e votuesve republikanë. Sipas një sondazhi jo shumë të njohur Civiqs, doli se 80 për qind e votuesve republikanë të regjistruar kanë një pikëpamje të favorshme për ish-presidentin dhe vetëm 11 për qind kanë një pikëpamje të pafavorshme.
Pa dyshim, kjo tregon se Trump tani është pak më pak i popullarizuar sesa në ditën e zgjedhjeve 2020, kur 91 përqind e republikanve e vlerësuan atë në mënyrë të favorshme.
Por rënia ka qenë graduale.
Kështuqë, çfarë ndodhi ? kur votuesit republikanë demonstruan gjithashtu besnikërinë e tyre ndaj Trump – ose të paktën vizionin e tij për partinë – kur u nominuan 82 përqind të jofunksionalëve që ai miratoi në zgjedhjet paraprake të kontestuara republikane për Senatin, Dhomën e Përfaqësuesve dhe Guvernatorin.
Kuptohet, kjo nuk është aq mbresëlënëse sa dukej në fillim me atë slloganin butaforik, që hodhi ish presidenti Trump, në atë pritshmërinë e republikanve për bërë një hartë të re elektorale republikane që thirret ndryshe : Red Wave(një Valë të kuqe) e cila u kthye pas 8 nëntorit në një Red Trickle – (në Rrjedhë të kuqe) .
Disa herë, Trump, simbas eksperteve të këtyre zgjedhjeve mbështeti kandidatët që tashmë ishin në rrugën e tyre të mirë për të fituar. Por, mbështetësit e Trump, për “fatkeq” nuk arritën të fitonin disa gara shumë të favorizuara nga opionet se do të fitoheshin. Si per shembull ato paraprake për guvernatorin e Georgias, dhe tani në ballotazh ajo e senatorit .
Por, për në Dhomën e Përfaqësuesve duket se fati i “buzëqeshi” ish presidentit, nga miratimet e Trump, aq sa dukej se i dhan edhe një shtysë kuptimplotë sondazheve për marrjen e shumicës në Kongres.
Po të shikojm sondazhet republikane pas 8 nëntorit, Trump gjithashtu kryeson zgjedhjet e hershme të zgjedhjeve paraprake republikane me një diferencë të konsiderueshme.
Në shumicën e sondazheve kombëtare, ai regjistrohet në të 40-at e larta ose të 50-at e ulëta, 20-30 pikë përpara konkurrentit të tij më të afërt, Guvernatori i Floridës. Ron DeSantis. Megjithëse, realizuesit e këtyre sondazhve republikane thanë se sondazhet më të përafrta dhe më të besueshme do të jenë ato në fillim të vitit- 2023.
Çfarë mendojn ekspertet për një garë (hipotetike) Trump-DeSantis
Natyrisht, ne jemi akoma më shumë se një vit larg nga kushdo që të votojë,thonë ata dhe kështu që këto shifra mund të ndryshojnë. Por një analizë një ekspert politik amerikan Geoffrey Skelley në 2019 zbuloi se sondazhet kombëtare paraprake në gjysmën e parë të vitit para zgjedhjeve janë goxha parashikuese se kush do të fitojë nominimin. Historikisht, nga viti 1972 deri në vitin 2016, kandidatët me njohje të lartë emri që u anketuan në vitet ’40 dhe ’50 në nivel kombëtar fituan nominimin në më shumë se 75 përqind të kohës.
Në zgjedhjet e kaluara presidenciale, katër kandidatë morën mesatarisht 40-60 për qind në sondazhet kombëtare në gjysmën e parë të vitit para zgjedhjeve. Dhe,tre prej tyre fituan nominimin e partisë së tyre: lideri i atëhershëm i shumicës së Senatit Bob Dole në 1996, Zëvendës Presidenti Al Gore në 2000 dhe Guvernatori i Teksasit. Xhorxh W. Bush në vitin 2000. Të tre kishin sfidues të fortë – Dole dhe Bush humbën secili nga disa shtete – por ata fituan lehtësisht në fund. Nuk është shumë e vështirë të imagjinohet që edhe Trump të ndjekë të njëjtën rrugë në 2024.
Nga ana tjetër,po atëherë ish Senatori Ted Kennedy i humbi zgjedhjet paraprake demokrate të vitit 1980, pavarësisht nga sondazhet me një mesatare prej 47 për qind në gjysmën e parë të vitit 1979. Por ai ishte gjithashtu në një situatë unike: mbasi ai ishte në krye të një presidenti në detyrë, Jimmy Carter, i cili nuk ishte shumë prapa tij me 32 për qind. Carter, natyrisht, u rikuperua për të fituar nominimin atë vit. Megjithatë, rasti Kennedy tregon se emërimi i Trump nuk është i pashmangshëm.
Një faktor vendimtar do të jetë sa kandidatë do të konkurrojnë kundër Trump.
Mbasi dihet që shumë mund të ndajnë votën kundër Trump, duke e bërë më të lehtë për të të fitojë. Për shembull, në një sondazh të tetorit nga YouGov/Instituti Claremont McKenna College Rose i Shtetit dhe Qeverisjes Lokale, Trump kryesoi DeSantis 55 për qind në 45 për qind kur të dy u krahasuan “kokë më kokë”. Por, më vonë kur kandidatët e tjerë s.p.sh., ish-guvernatoria e Karolinës së Jugut, Ambasadoria Nikki Haley, guvernatori i Teksasit, Greg Abbott, u përfshinë si opsione, Trump, pësoi rënie, ndërsa DeSantis kryesoi me 55 për qind në 33 për qind të ish Presidentit Donald Trump.
Disa pretendentë të mundshëm për 2024, duke përfshirë ish-zëvendëspresidentin Mike Pence dhe Guvernatorin e Maryland, Larry Hogan, kanë treguar se mund të kandidojnë pavarësisht se çfarë bën Trump. Kështu që ky skenar mund të ndodhë. Por edhe nëse konkurrojnë, ata mund të mos arrijnë në zgjedhjet primare, kështu që gara mund të ngushtohet në një “ballë për ballë” mes Trump dhe DeSantis ose një kandidati tjetër .
Ky është një nga burimet më të rëndësishme të pasigurisë për zgjedhjet paraprake të GOP 2024 – në atë se a do të dalë DeSantis ose një kandidat tjetër nga “primaret e padukshme” të vitit 2023 si kandidati dominues jo-Trump, apo “fushabeteja” e primarve republikane, do të jetë ende e ngatërruar në një “fushë me mina”?
Një burim tjetër që ka ndikim në pasigurin e republikanve për primaret e tyre, simbas eksperteve është edhe “frika” e demokratve me ri- “përballjen” me Trumpit me Biden nëse edhe ai deklarohet në fillim të vitit 2023. Mbasi ka shumë dyshime dhe spekullime se Biden për arsye shëndetësore edhe mund të largohet parakohe.
Megjithatë është mëse e vërtetë,se republikanët deri më tani nuk kanë treguar aspak shqetësim për ta(për demokratët).hd Por nëse ai vazhdon e akuzohet, të gjitha “bastet” janë jashtë tavolinës, duke pasur parasysh se ajo situatë do të ishte e paprecedentë, janë të humbura për republikanët. Mbasi po u provua, qoftë edhe një aktakuz e deritanishme, athere është e besueshme që një aktakuzë mund të ndikojë në perceptimin e votuesve republikanë për zgjedhjen e Trump në zgjedhjet e përgjithshme.
Megjithatë, strategu politik Carl Rove, ish-zëvendës shefi i shtabit të Presidentit George W. Bush, dhe Aprile Ryan, korrrespondente e Shtëpisë së Bardhë për “The Grio”,dalin në përfundim teksa thonë se :
“Kur Trump shpalli ofertën e tij të parë presidenciale në 2015, u tha se Amerikanët nuk kishim parë një kandidat si ai dhe kandidatura e tij ishte e vështirë për t’u penguar. Edhe, pse ai e filloi atë fushatë shumë jopopullore në mesin e votuesve republikanë dhe i kundërshtuar ashpër nga struktura e GOP, parashikimet e rënies së tij politike rezultuan shumë të gabuara”.
Po simbas tyre tash shtatë vjet më vonë, Trump është ende një figurë politike unike: “Një ish-president që nuk ka kërkuar një mandat të dytë jo të njëpasnjëshëm ose nuk është përballur me hetim penal në lënjen e Shtëpisë së Bardhë, dhe Trump po i bën të dyja. Këtë herë, ai e nis fushatën si kryesuesi, jo si i dobët.”
Gjithsesi, mësimi është i njëjtë: Mos jini tepër të sigurt në parashikimet tuaja:
Me Donald Trump, gjithçka mund të ndodhë!
