Në Shkodër u zhvillua sot konferenca shkencore “Luigj Gurakuqi mes nesh” në përkujtim të këtij përsonaliteti të shquar të lëvizjes kombëtare, arsimore dhe kulturore, në periudhën e fundit të Rilindjes Kombëtare dhe të fillimeve të Pavarësisë.
Pjesëmarrësit theksuan rendësinë e nderimit dhe përkujtimit të figurave te shquara, që lanë gjurmë të rëndësishme në historinë dhe kulturën e kombit.
“Sipas Nolit, Gurakuqi ka qenë pionier i qytetërimit përëndimor. Ai ka punuar më gjatë dhe më shumë për t’a mjellë këtë farë. Dhe, siç shprehet, me privacione dhe vojtje e me tortura të çdo minute, përpara të cilave edhe Ferri i Dantes është një panair i bukur”, tha prof.dr. Nertila Ljarja.
Si rrallëkush, Luigj Gurakuqi përjetoi ngjarjet më kulmore të jetës së vendit në çerekun e parë të shekullit të kaluar. Në shumicën prej tyre, tha rektorja e Universitetit të Shkodrës, profesoresh Suzana Golemi, ishte pjesëmarrës i drejtpërdrejtë, madje edhe ndër organizatorët dhe drejtuesit kryesor të tyre, ç’ka dëshmon përmasat e përsonalitetit dhe formimit të tij.
“Ishte bashkëpunëtor i ngushtë dhe shoqërues i Ismail Qemalit qysh në hartimin e Memorandumit të Greçes e deri në aktin historik të shpalljes së Pavarësisë. Pjesëmarrës në Konferencën e Paqes në Paris dhe në Londër, aktivist i shoqërisë “Bashkimi” dhe anëtar i komisionit për njësimin e alfabetit. Burrë shteti, ministër arsimi, ministër i brendshëm, ministër i financave, themelues i Komisisë Letrare, drejtor i Normales së Elbasanit”, theksoi ajo.
Kontributi i Gurakuqit në fushën e arsimit kombëtar lidhet edhe me hapjen e Normales së Elbasanit, drejtori i parë i të cilës ai ishte. E hapur në dhjetor të vitit 1909, Normalja e Elbasanit është shkolla e parë e arsimit profesional në gjuhën shqipe, krijuar në bazë të vendimeve të Kongresit të Elbasanit, i cili ishte mbajtur tre muaj më parë, në po atë vit.
“Do përpiqet që misioni i Normales, si vatër e përgatitjes së mësuesve, të kuptohej gjithnjë e më shumë. Edhe kur deshën t’ia ndërronin profilin për t’a bërë gjimnaz, është Gurakuqi që kundërshton dhe argumenton nevojën e madhe të arsimit kombëtar për shkollën Normale të Elbasanit”, tha prof.dr. Fatmir Vadahi.
Konferenca e sotme shkencore kushtuar Luigj Gurakuqit ishte edhe një kujtese për autoritetet vendore të qytetit të tij të lindjes, Shkodrës, të cilët në vitin 1995 lejuan shkatërrimin e shtëpisë muze të Luigj Gurakuqit. Që prej atij viti, objektet dhe dokumentet e pasura të këtij muzeu mbahen të mbyllura në magazinën e Muzeut Historik të qytetit të Shkodrës, larg syve të vizitorëve./VOA
