Narcistët janë njerëzit me personalitetet më të vështira që mund të keni afër . Fatkeqësisht, disa nga tiparet më të zakonshme narcisiste, madhështia, epërsia, e drejta dhe mungesa e ndjeshmërisë , kanë qenë në rritje vitet e fundit. Akoma më keq, këto tipare shpesh kalojnë pa u vënë re ose injorohen, veçanërisht nga njerëzit që nuk dinë për narcisizmin ose kanë dobësi të tjera si vetëvlerësimi i ulët. Një psikolog i njohur amerikan ka zbuluar se narcisizmi është një lloj personaliteti jopërshtatës që mund të ndikojë në shëndetin mendor dhe funksionimin e atyre që janë në kontakt me të tillë përsona, veçanërisht kur përfshihen paratë.
Narcistët kërkojnë pushtet mbi të tjerët për t’u ndjerë më mirë me veten dhe paratë janë një mjet që ata përdorin për të manipuluar dhe kontrolluar. Më poshtë ju tregojmë zakonet më toksike të narcisistëve që kanë lidhje me paratë dhe si t’i menaxhoni ato.
1. Narcistët i mbajnë të fshehta financat e tyre. Në marrëdhëniet intime, kjo mund të përfshijë të qenit të paqartë për situatën e tyre të parave, si për shembull sa fitojnë ose kanë kursyer. Duke ju mbajtur në errësirë, ata janë në gjendje të marrin vendime të njëanshme për paratë dhe të kontrollojnë perceptimin tuaj për atë që mund të përballoni si çift ose familje. Ata mund të thonë: “Më lejo të jem përgjegjës për financat tona që të mos kesh stres për këtë.” Kjo dinamikë mund të ndodhë edhe në biznes. Një bashkëpronar narcisist mund t’ju thotë rastësisht: “Meqenëse ti je gjeniu që je krijues, unë do merrem me menaxhimin e parave. Çfarë duhet të bëni: Jini gjithmonë të përfshirë dhe të informuar në çdo vendim financiar që ju prek.
2. Ata janë bujarë me para vetëm kur duan të duken. Për narcisistët, shpenzimi i shumave të mëdha parash për të tjerët mund të jetë një mënyrë për t’i bërë njerëzit t’i pëlqejnë ata. Për shembull, ata mund të jenë dorështrënguar në privat, por mbulojnë darkën për kolegët ose japin dhurata vetëm për t’u dukur. Kjo përvojë mund të jetë izoluese dhe frustruese për personin më të afërt me narcisistin, sepse perceptimi i botës së jashtme nuk është realiteti.
Çfarë duhet të bëni: Të kesh një narcisist egoist në jetën tënde mund të jetë rraskapitëse për shëndetin mendor. Për të qëndruar të arsyeshëm në këtë marrëdhënie, ndihuni rehat duke punuar me ndjenjat tuaja në një ditar ose me terapistin.Ju madje mund të zbuloni se zgjidhja më e mirë është të vendosni kufij të rreptë emocionalë, ose të dilni krejtësisht nga marrëdhënia nëse narcisti nuk janë është i gatshëm të ndryshojë.
3. Ata kursejnë në gjërat thelbësore. Narcistët mund të jenë madhështorë kur bëhet fjalë për shpenzime të panevojshme për vetë-shërbim (d.m.th., për të blerë një orë të shtrenjtë që nuk mund ta përballojnë), por të kursejnë në gjërat thelbësore (d.m.th., ushqimi, shpenzimet shëndetësore, sendet bazë shtëpiake). Si rezultat, ata që janë në një marrëdhënie intime me ta mund të duhet të kursejnë para në heshtje në mënyrë që të kujdesen për veten e tyre. Kjo është ajo që quhet “mbijetesa narcisiste”. Sado e tmerrshme të jetë, mund të jetë shumë më e lehtë sesa të kesh një debat me narcistin. Ky model sjelljeje është gjithashtu i përhapur në biznes. Mendoni për një themelues ose CEO që mezi paguan stafin, por përdor fondet e kompanisë për të fluturuar në klas të parë dhe për të rezervuar hotele luksoze.
Çfarë duhet të bëni: Duke pasur parasysh mentalitetin e tyre egoist, është e vështirë për narcisistët të njohin ose identifikohen me ndjenjat dhe nevojat e të tjerëve.Nëse kjo dinamikë po ndikon në aftësinë tuaj për të vendosur ushqim në tryezë ose për të drejtuar në mënyrë efektive një biznes, bëni një bisedë të sinqertë me ta. Pastaj bëni një hap prapa dhe reflektoni nëse marrëdhënia ia vlen të mbahet.
4. Janë hipokritë. Narcizmi dhe hipokrizia shkojnë dorë për dore sepse hipokrizia është një formë e të drejtës.Shumica e narcisistëve besojnë se rregullat nuk vlejnë për ta, edhe pse ata janë të shpejtë për t’i zbatuar ato për të gjithë të tjerët. Kjo vlen për shumë lloje rregullash, duke përfshirë buxhetet. Një partner narcisist mund të shpenzojë lirshëm për veten e tij dhe rregullisht të harxhojë buxhetin tuaj të përbashkët, më pas të kthehet dhe t’ju kritikojë se keni shpenzuar më shumë sesa e e ka gjykuar ai të nevojshme. Çfarë duhet të bëni: Mbani shënime për shpenzimet e pabarabarta ose të pamatura në rast se keni nevojë për atë informacion për qëllime ligjore. Dhe mbani mend, ju keni të drejtë për pjesën tuaj të buxhetit. Ndjenja e një narcisisti për drejtësinë financiare zakonisht nuk është e sinkronizuar me atë që është në të vërtetë e drejtë.
5. E përdorin paranë si mjet ndëshkimi.
Narcistët shpesh përdorin paratë si një mjet ndëshkimi. Ata mund t’ju shpërblejnë financiarisht kur bëni atë që ata duan, dhe më pas mund t’ju mbajnë para kur ndihen hakmarrës. Kjo mund t’ju bëjë të ndiheni të pasigurt dhe konfuzë. Për shembull, ata mund të planifikojnë një pushim luksoz për ditëlindjen tuaj dhe më pas pas një debati do të refuzojnë të paguajnë për shpenzimet thelbësore. Ju madje mund të ndiheni të detyruar të luani lojën e tyre vetëm për të mbajtur funksionimin e familjes ose biznesit. Çfarë duhet të bëni: Përgatituni për këtë dinamikë dhe lini mënjanë disa fonde për shpenzimet bazë. Ta dish se ka gjasa të ndodhë gjithçka me një njeri të tillë do të thotë që duhet të gjesh strategjinë për menaxhimin ose daljen nga situate, në vend që t’i besosh verbërisht.
