Pas gati një çerek shekulli mospërputhje dhe ngërçi, më në fund mund të arrijmë në një pikë në mosmarrëveshjen e gjatë të Kosovës kur negociatorët duhet të lejohen të punojnë pa ndërhyrje, thekson diplomati britanik Ivor Roberts, ish-ambasador britanik në Jugosllavi, Irlandë dhe Itali, në një artikull të autorial për British Telegraph, duke krahasuar në njëfarë kuptimi diplomacinë dhe një ndeshje tenisi në Wimbledon.
Roberts u kujton atyre që nuk kishin lindur atëherë, dhe ka shumë prej tyre, se Kosova ishte pjesë e Serbisë që kishte shumicë shqiptare dhe luftoi për pavarësinë e saj, e cila kulmoi me ndërhyrjen e NATO-s në vitin 1999.
Që atëherë, shumë vende e kanë njohur Kosovën si shtet të pavarur, por Serbia dhe të tjerët jo, dhe një pakicë e konsiderueshme serbe mbetet në Kosovë.
Për dekada, negociatat nuk arritën të bënin shumë përparim drejt një zgjidhjeje.
E megjithatë, derisa të arrihet një marrëveshje, as Serbia e as Kosova nuk do të mund të hyjnë në Bashkimin Evropian, beson ai.
Gjatë vitit të kaluar, SHBA, BE dhe Britania e Madhe kanë bërë përpjekje të përbashkëta për të bindur të dyja palët që të bien dakord për një zgjidhje, thotë Roberts, duke deklaruar se “ekziston një perspektivë realiste që përpjekjet e tyre do të shpërblehen dhe se të dy liderët, presidenti i Serbisë Vuçiq dhe kryeministri i Kosovës Albin Kurti, të bien dakord për kompromiset e nevojshme të dhimbshme dhe të vështira politikisht”.
Është një moment i rëndësishëm dhe historik.
Ai shton se për fat të keq, “në audiencë ka njerëz që bëjnë zhurmë dhe shpërqendrojnë vëmendjen”.
Më e rëndësishmja dhe problematike, thekson ai, është turma në “fundin rus” të stadiumit.
“Rusia nuk dëshiron të shohë një marrëveshje për Kosovën. Roli i vetëm i Rusisë në rajon është të jetë kampion i ‘djemve të këqij’ që thonë se duan të luftojnë deri në fund për të mbrojtur pjesën e Serbisë në Kosovë”.
Kjo nuk është për shkak se Rusia kujdeset shumë për Serbinë – historia tregon se nuk ka – por sepse ajo është një front i rëndësishëm në përballjen e tyre me Perëndimin, një konfrontim të cilin ata aktualisht po e humbasin, sipas diplomatit britanik.
“Kur Beogradi dhe Prishtina arrijnë një marrëveshje, ndikimi i Rusisë në rajon ka mbaruar dhe statusi i saj global zvogëlohet më tej. Prandaj, ne mund të presim që Rusia të bëjë provokime dhe incidente që do ta bëjnë paqen më pak të mundshme”.
