Ekspertët botërore kanë ngritur alarmin gjatë ditëve të fundit, pasi mendohet që Vladimir Putin të lëshojë bombën e parë bërthamore në Detin e Zi, në mënyrë që të tregojë forcën ndaj perëndimit.
Sipas ekspertëve lëshimi i një bombe bërthamore në Detin e Zi do të ishte vrastare, pasi do të krijonte re të mëdha gazi, por do të shkaktonte dhe tsunami.
Sekretari i Mbrojtjes i Mbretërisë së Bashkuar Ben Wallace shkoi dje në Uashington DC për bisedime për krizën mes shqetësimeve se dora e Putin mund të jetë tashmë mbi butonin e kuq, për të lëshuar bombën bërthamore.
Dyshohet se ai mund të lëshojë një armë bërthamore duke përdorur detin – i cili kufizohet me Rusinë, Ukrainën dhe Gjeorgjinë së bashku me vendet e NATO-s, Turqinë, Bullgarinë dhe Rumaninë – si një poligon testimi.
Putini kërcënon vazhdimisht se do të lëshojë bombat bërthamore për shkak të luftës katastrofike në Ukrainë.
Por çfarë opsionesh do të kishte Putini në tryezë nëse vendos të ndezë fitilin bërthamor në Detin e Zi?
Putini ka të ngjarë të ketë tre zgjedhje realiste, një shpërthim mbi det, një shpërthim nën det, ose duke hedhur në erë një ishull të largët.
Dhe në një paralajmërim rrëqethës, The Sun Online më parë zbuloi se një armë bërthamore në Detin e Zi mund të shkaktojë një re gazi toksik dhe madje edhe një cunami.
LËSHIM NGA NËNDETESJA
Një opsion i Putinit mund të jetë lëshimi i një rakete bërthamore nga një prej nëndetëseve të tij të shumta.
Kuptohet se nëndetëset e Flotës së Detit të Zi janë të gjitha të klasës Kilo, të cilat nuk mund të gjuajnë armë bërthamore.
Putin megjithatë mund të sjellë një tjetër anije të fshehtë nga diku tjetër në ujërat e Rusisë për lëshimin e raketës.
Dhe nuk dihet nëse ka ndonjë varkë të tillë të fshehtë aktualisht në Detin e Zi.
Por në fillim të këtij viti një nën-raketë bërthamore, nëndetësja e klasit Borei-A, Knyaz Vladimir u pikturua me një “Z”, simboli i pushtimit të Putinit.
TA HEDHË NË ISHULLIN E GJARPIT
Është menduar se Putin mund të përpiqet të përdorë një ishull të largët në Detin e Zi si një terren për një shpërthim bërthamor.
Dhe një pretendent i tillë i ngritur më parë ishte Ishulli i Gjarprit, një simbol i rezistencës për Ukrainën.
Ishulli është i vogël, por konsiderohet si vlera kryesore strategjike dhe simbolike.
DRON BËRTHAMOR
Putin ka një torpedo të ri bërthamor të quajtur Poseidon, i mbajtur nga nëndetësja Belgorod
Dhe një opsion më pak realist dhe më drastik mund të ishte që Putini të përdorte një dron bërthamor.
Belgorod mendohet të jetë i aftë të mbajë deri në tetë torpedo bërthamore të dronit Poseidon.
Silurat janë 79 këmbë të gjatë dhe mbajnë një kokë bërthamore dhe mund të qëllojnë drejt objektivave të armikut nën valë me shpejtësi rreth 70 nyje (80 mph).
SILURË ME AVION
Rusia gjithashtu mund të testojë një armë bërthamore duke gjuajtur një raketë bërthamore lundrimi nga një avion luftarak.
Avioni do ta mbante armën nga baza e tij përpara se të gjuante raketën drejt Detit të Zi.
Raketat e lundrimit Kh-55SM – të cilat mund të jenë të armatosura me përmbajtje bërthamore – mund të pajisen nga bombardues strategjikë si Tu-95 “Bears” dhe Tu-160 “Blackjacks”.
Vlerësohet se rendimenti maksimal i armëve të tilla është 200 kiloton – rreth 13 herë më i fuqishëm se bombat e hedhura në Hiroshima.
Raketat e tjera bërthamore të lundrimit në arsenalin e Putinit përfshijnë hipersonikun Kh-47M2 “Dagger” – i cili ka parë versione jo-bërthamore të përdorura në Ukrainë.
Por një ekspert kryesor ka paralajmëruar se shpërthimi i një bombe bërthamore në Detin e Zi mund të jetë një ide shumë e keqe.
Profesor Viorel Badesku, një fizikant dhe inxhinier i Universitetit të Bukureshtit foli më parë për The Sun Online teksa shpalosi “me sytë e një shkencëtari” pasojat e mundshme të tmerrshme.
Prof Badesku tha se ai nuk e sheh logjikën e zgjedhjes së Rusisë për detin si një fushë testimi – dhe ishte shumë skeptik nëse Putini do të përdorte një strategji të tillë për një shfaqje të tillë force.
Por ai foli me maturi për pasojat e mundshme nëse Putin do të vazhdonte me një plan të tillë, me raporte të ndryshme se presidenti rus po bëhet gjithnjë e më i nxituar.
Ai tha për The Sun Online: “Dy fenomene të ndryshme që mund të ndikojnë në rajonet bregdetare nisin njëkohësisht në vendin e shpërthimit bërthamor.
“Së pari, zgavra fillestare e ujit përbën burimin për a valë tsuunami.
“Së dyti, [gazi] i nxjerrë në atmosferë – i cili është më i dendur se ajri – “bie” me një shpejtësi më të ulët se uji dhe më në fund krijon një “re” ose “batanije” të gaztë në sipërfaqen e detit.”
Prof Badesku shkroi në punimin e tij fillestar në 2006 me titull: “Efektet helmuese të ndikimeve të asteroideve ose shpërthimeve bërthamore në rajonet perëndimore të Detit të Zi”.
Ai krahason rreziqet e ndikimeve nga hapësira dhe ato bërthamore, të cilat kanë efekte të krahasueshme me sasinë e energjisë që transferohet në det.
Ajo që e bën unik Detin e Zi është niveli i lartë i sulfurit të hidrogjenit (H2S) në ujë, duke qenë rezervuari më i madh natyror në botë i përbërjes kimike.
Gazi – i cili mban erë si vezë të kalbura – është toksik për njerëzit dhe kafshët kur thithet dhe në doza të larta mund të shkaktojë vdekjen.
Njerëzit që vuajnë nga ekspozimi mund të lihen të paaftë për të marrë frymë – dhe në doza mjaft të larta kimikati mund të kalbet trurin e njerëzve.
Pra, duke pasur parasysh këtë, një bombë bërthamore që godet detin do të lëshonte këto kimikate në ajër dhe mund të hidhej në drejtim të rajoneve bregdetare.
Kërcënimi tjetër nga një shpërthim shumë i madh bërthamor – cunami – mund të shohë valë deri në 6.5 metra të përplasura në brigjet e Detit të Zi.
Por një opsion më realist për Rusinë do të ishte një pajisje më e vogël, siç është bërthama prej 2 megatonësh që besohet të jetë në Poseidon.
Dhe kjo do të çonte në një cunami me më shumë gjasa rreth 3 metra të lartë.
Prof Badesku tha se efektet e një testi bërthamor do të ishin “shumë të vogla” nëse një bombë shpërthehej në mes të Detit të Zi.
Rusia ka varur kërcënimin e armëve bërthamore mbi Ukrainën ndërsa forcat e saj vazhdojnë të zmbrapsen.
Lufta e Putinit është shndërruar në një moçal të ngadaltë dhe brutale – një që ka parë rusët të ndryshojnë taktika, duke kaluar nga përpjekjet për sulme kirurgjikale në sulme të egra dhe pa dallim ndaj civilëve.
Moska ka vija të kuqe në doktrinën e saj se kur duhet të përdorë armët bërthamore – por ato janë më të buta se ato në Perëndim.
Rusia mendohet të ketë rreth 2000 armë bërthamore në arsenalin e saj në formën e raketave të vogla, silurëve dhe predhave të artilerisë.
Doktrina e luftës e Moskës besohet të jetë e hapur për përdorimin e armëve bërthamore në një konflikt konvencional si një taktikë frikësimi – dhe përdorimi i një arme të tillë duhet të nënshkruhet personalisht nga Putin.
