Gjykata Kushtetuese sot do të mbajë një seancë për të shqyrtuar Ligjin e kontestuar për ndryshimin dhe plotësimin e Kodit Penal të vitit 2023, pas një iniciative të dorëzuar nga kryetari i Lidhjes Demokratike, Pavle Trajanov.
Në iniciativë, Trajanov argumenton se ndryshimet ligjore të kontestuara bien ndesh me sundimin e ligjit, mbrojtjen e të drejtës së pronës dhe barazinë e promovuar nga Kushtetuta. Ai thekson se këto ndryshime krijojnë privilegje për një kategori të caktuar qytetarësh, duke diskriminuar personat e dënuar me vendim të formës së prerë, për të cilët nuk vlejnë uljet e dënimeve.
Sipas Trajanovit, debati në Gjykatën Kushtetuese është i vonuar, pasi iniciativa u dorëzua në shtator të vitit 2023, kur ndryshimet në Kodin Penal u miratuan me procedurë të shkurtuar dhe me flamur evropian.
“Një numër i madh i kriminelëve, si të themi kushtimisht, janë liruar, nuk do të mbajnë përgjegjësi, pasuria e tyre nuk do të konfiskohet, edhe pse disa prej tyre janë pasuruar jashtëzakonisht. Siç thotë populli, pas dasmës – daullet. Le të diskutojë Gjykata Kushtetuese, le të marrë një vendim jo për anulim, por për shfuqizim, në mënyrë që të mos vlejë në të ardhmen, por nuk besoj se do të arrihet një vendim i tillë”, tha Trajanov për televizionin “Kanal 5”.
Ndryshimet dhe plotësimet e Kodit Penal shkaktuan reagime publike
Kuvendi, më 6 shtator 2023, miratoi ndryshimet dhe plotësimet e Kodit Penal, të cilat shkaktuan reagime të shumta në publik, mes juristëve dhe Komisionit Evropian, pasi preknin nene që lehtësonin dënimet për funksionarët, zyrtarët dhe personat përgjegjës në ndërmarrjet publike dhe institucionet shtetërore. Ligji u miratua brenda dy ditësh.
Ndryshimet ligjore u votuan në Parlament me 48 vota “pro”, 36 “kundër” dhe një abstenim, pas së cilës u nënshkruan nga ish-presidenti Stevo Pendarovski.
Reagime të ashpra shkaktuan ndryshimet në nenet që lidhen me shpërdorimin e pozitës zyrtare dhe bashkimin kriminal.
Deputetët, duke votuar ndryshimet, ulën dënimet për këto dy vepra penale, vendosën një kufi të sipërm për dënimin maksimal dhe shfuqizuan një paragraf nga neni për shpërdorimin e pozitës dhe autorizimeve zyrtare, duke parashikuar skadimin më të shpejtë të ndjekjes penale për këto vepra.
Pushteti arsyetoi miratimin e ndryshimeve në Kodin Penal me flamur evropian, duke pretenduar se ishin në përputhje me direktivat e BE-së. Ndërsa opozita i cilësoi ato si një përpjekje për të amnistuar funksionarët aktualë në rast të ndryshimit të pushtetit.
Ministria e Drejtësisë po punon për ndryshimet në Kodin Penal
Ministria e Drejtësisë pritet të propozojë një zgjidhje të shkurtër ligjore për ndryshimet në Kodin Penal, me qëllim eliminimin e pasojave negative nga ndryshimet e vitit 2023.
Deri në miratimin e një Kodi Penal të ri, i cili duhet të jetë plotësisht i harmonizuar me politikat evropiane, Ministria po punon në ndryshime të përkohshme, duke rikthyer nenet 353, 353-v dhe 354, për të mundësuar një zbatim më efikas të ligjit kundër korrupsionit dhe shpërdorimit të funksionit shtetëror.
Lidhur me Kodin e ri Penal, ministri i Drejtësisë, Igor Filkov, pret që ai të miratohet brenda këtij viti.
“Qëllimi ynë është të kemi një Kod Penal efikas dhe modern, i cili t’i përgjigjet nevojave të shoqërisë dhe sistemit gjyqësor. Pres që Kodi i ri Penal të miratohet në vitin 2025. Ai tashmë është përkthyer në gjuhën angleze dhe është në përfundim edhe procesi i përgatitjes së tabelave korresponduese, si një detyrim nga skriningu dypalësh për Kapitullin 23”, tha Filkov.
Një nga çështjet kryesore në Kodin e ri Penal, sipas Filkovit, do të jetë përmirësimi i sanksioneve për krimet e rënda, veçanërisht për krimet ekonomike dhe korrupsionin. Gjithashtu, do të përfshihen vepra të reja penale të lidhura me shkeljet financiare, duke përfshirë praktikën e konfiskimit të pasurisë.
“Kodi i ri Penal do të dizajnohet në mënyrë që të rrisë sigurinë juridike dhe të përmirësojë mbrojtjen e të drejtave të njeriut, veçanërisht në aspektin e të drejtave procedurale të të akuzuarve dhe të dënuarve”, tha ministri Filkov.
Pasi të merret mendimi nga Komisioni Evropian, Kodi Penal do të kalojë në procedurë qeveritare dhe më pas do të dërgohet në Kuvend për miratim.
Burimi: alfax.mk
