“Ne jemi një zgjatim i njerëzve. Teknologjia jonë është si një ekzoskelet kognitiv që shumëfishon aftësitë, ndërsa njeriu mbetet në krye”. Stefano Spaggiari, bashkëthemelues dhe kryetar ekzekutiv i Expert.ai, e përshkruan pothuajse si të ishte një superfuqi, platformën e AI për të kuptuar gjuhën natyrore të zhvilluar nga kompania e tij në Itali.
Në fund të fundit, koncepti nga i cili fillon është mjaft i thjeshtë: sot kompanitë dhe organizatat janë të përmbytura me miliarda të dhëna, të cilat duhet të jenë në gjendje t’i analizojnë dhe kuptojnë në mënyrë që të marrin vendime të informuara shpejt dhe me efikasitet. Në fakt, një mrekulli që mund të realizohet vetëm nëse përdoret inteligjenca artificiale.
Por le të ecim me radhë: Expert.ai lindi tridhjetë vjet më parë, kur quhej ende Sistemi i Ekspertëve dhe prej njëzet vitesh merret me inteligjencën artificiale të aplikuar në Përpunimin e Gjuhëve Natyrore. E listuar në bursë që nga viti 2014, sot është një kompani me 350 punonjës të pranishëm në Francë, Gjermani, Spanjë dhe MB. Selia është në Modena, ku kompania ka lindur dhe ku ajo ruan kërkimin dhe zhvillimin, por që nga nëntori Spaggiari dhe ekipi i tij kanë zbritur edhe në Boston.
Duke filluar nga një garazh, sot Expert.ai bashkëpunon me organizata dhe agjenci qeveritare në Evropë, Amerikën Veriore dhe Jugore dhe Lindjen e Mesme. “Faktori diferencues” i tij është qasja hibride ndaj përpunimit të gjuhës natyrore, sepse kombinon analizën semantike dhe mësimin e makinerive, ku rezultati është një sistem dukshëm më efektiv në kategorizimin dhe lidhjen e përmbajtjes, i cili është gjithashtu në gjendje të njohë dhe analizojë tridhjetë lloje të ndryshme emocionesh.
Fillimisht e zhvilluar në italisht, kjo teknologji tani funksionon në 12 gjuhë të ndryshme, të cilat përfshijnë arabisht, rusisht, kinezisht, japonisht dhe koreanisht. “Sistemi analizon një tekst dhe gjeneron një hartë njohëse, duke identifikuar lidhjet midis elementeve të ndryshme të cilat më pas i zbërthen falë analizave gramatikore, logjike dhe mbi të gjitha semantike”, shpjegon Spaggiari. Në këtë mënyrë platforma është në gjendje të kuptojë kuptimin e vërtetë të fjalës së vetme brenda kontekstit të saj, diçka në të cilën mësimi “brutal” i makinerive shpesh dështon. Përfundimi është rezultate shumë më të sakta, të cilat janë gjithashtu të verifikueshme, sepse AI është “e verifikueshme” dhe “e fortë”.
Duke pasur parasysh këtë teknologji, aplikacionet janë të panumërta: aty ku nevojitet aftësia për të “lexuar” një numër të madh dokumentesh, sistemi është në gjendje të nxjerrë informacione të strukturuara dhe të organizuara. “Le të marrim për shembull kompanitë e sigurimeve – shpjegon Spaggiari – këtu softueri ynë automatizon leximin, kuptimin dhe nxjerrjen e të dhënave të rëndësishme që gjenden në dokumente të tilla si politikat apo raportet mjekësore, shumë shpejt dhe në shkallë të gjerë. Informacioni i marrë në këtë mënyrë bën të mundur uljen e rrezikut, përmirësimin e përqindjeve të kontratave të nënshkruara dhe rritjen e produktivitetit të shoqërive të sigurimit dhe brokerve”.
Në redaksi, teknologjitë e tilla mund të shërbejnë për të reduktuar detyrat që kërkojnë kohë të ekipeve të redaksisë duke thjeshtuar kontrollin e kryqëzuar të burimeve dhe krahasimin e dokumenteve. Në fushën e Mbrojtjes dhe Inteligjencës, për të dhënë një shembull tjetër, platforma rrit aftësinë e analistëve për të identifikuar kërcënimet e mundshme, duke monitoruar vëllime të mëdha dokumentesh në kohën e duhur (në çdo format dixhital, me kusht që të mos jenë të shkruara me dorë), komunikimet dhe përmbajtje në web nga çdo burim i aksesueshëm. “Ata të përfshirë në mbrojtje dhe inteligjencë kanë qenë dëshmitarë të një ndryshimi paradigme – vëren bashkëthemeluesi i Expert.ai – sepse ndërsa më parë u duhej të luftonin për të gjetur informacione të dobishme për të kuptuar botën, sot, përkundrazi, marrin shumë informacion dhe duhet të jetë në gjendje t’i filtrojë ato për të kuptuar se çfarë po ndodh në botë, për të kapur të ashtuquajturat sinjale të dobëta”.
Shkurtimisht: nëse është e vërtetë se “në një botë të përmbytur me informacione të parëndësishme, qartësia është fuqi”, siç shkruan Yuval Noah Harari në librin e tij “21 mësime për shekullin 21”, atëherë kjo qartësi ndoshta mund të lindë nga aleanca e re midis qenieve njerëzore dhe inteligjencës artificiale.
