SELEN VALENTE
Ish-diplomati i lartë i Lindjes së Mesme i Bashkimit Evropian (BE), James Moran, tha se sulmet e Izraelit në Gaza nuk mund të shihen si “vetëmbrojtje” dhe se shumë vende të BE-së kanë dështuar të reagojnë në mënyrë adekuate për këtë çështje, por shtoi se tmerri i opinionit publiku evropian nga masakra ka filluar të sjellë ndryshime në qëndrimet e liderëve.
Ish-ambasadori Moran, ekspert në Qendrën për Studime të Politikës Evropiane (CEPS) me qendër në Bruksel, i cili ka drejtuar delegacionet e BE-së në Egjipt, Jordani, Jemen dhe Libi për vite me radhë, bëri vlerësime për Anadolu në lidhje me shënjestrimin e civilëve nga Izraeli në Gaza dhe reagimin e Evropës.
“Unë nuk i shoh veprimet e Izraelit si ‘vetëmbrojtje’. Ato janë të pandjeshme, joproporcionale dhe në kundërshtim me ligjin ndërkombëtar. Ato duhet të karakterizohen si të tilla”, tha Moran.
Duke theksuar se njerëzit në Gaza u “po ndëshkohen kolektivisht” duke përdorur si justifikim veprimet e Hamasit, Moran tha se “miliona njerëz të pafajshëm janë kapur në vorbull”.
Ai nënvizoi se dhuna kundër civilëve duhet të ndalet “tani”.
“Historia na tregon se nuk do të ketë zgjidhje ushtarake për këtë konflikt. E vetmja mënyrë për të ecur përpara është vendosja e paqes së drejtë brenda kornizës së zgjidhjes me dy shtete të qëndrueshme bazuar në parimet e përcaktuara në Oslo 30 vjet më parë”, shtoi Moran.
Ndikimi i opinionit publik evropian në qëndrimin e BE-së
Moran tha se reagimi i shumë liderëve të BE-së pas 7 tetorit “nuk arriti të theksonte mjaftueshëm përkushtimin e BE-së ndaj ligjit ndërkombëtar humanitar dhe zgjidhjes me dy shtete”.
Sipas ish-diplomatit, “publiku evropian është i tmerruar nga masakra e shkaktuar nga veprimet e Izraelit në Gaza” dhe kjo ka filluar të ndryshojë situatën.
Moran theksoi se megjithëse samiti i BE-së i javës së kaluar nuk bëri thirrje për një armëpushim, “të paktën” ata u fokusuan në situatën dëshpëruese humanitare të popullit palestinez dhe mbështetën organizimin e një konference ndërkombëtare për të rifilluar procesin e paqes.
Lidhur me komentet se BE-ja po zbaton standarde të dyfishta duke pasur parasysh trajtimin e saj ndaj ukrainasve, Moran tha: “Qëndrimi i Perëndimit ndaj Gazës sigurisht që nuk e ndihmoi atë të kundërshtojë akuzat për standarde të dyfishta”.
