Institucioneve të shëndetit publik u bëhet thirrje të lansojnë aplikacione për ndjekjen e ciklit menstrual për të mbrojtur të dhënat

Institucioneve të shëndetit publik u bëhet thirrje të lansojnë aplikacione për ndjekjen e ciklit menstrual për të mbrojtur të dhënat

Institucionet e shëndetit publik duhet të krijojnë alternativa ndaj aplikacioneve tregtare për ndjekjen e ciklit menstrual, thonë ekspertët sipas The Guardian, ndërsa një raport paralajmëron se të dhënat personale të grave janë në rrezik të mblidhen nga kompani private.

Aplikacionet në telefonat inteligjentë që ndjekin ciklin menstrual janë një “thesar” për profilizimin e konsumatorëve, duke mbledhur informacione që variojnë nga ushtrimet fizike, dieta dhe medikamentet deri te preferencat seksuale, nivelet hormonale dhe përdorimi i kontraceptivëve, sipas një hulumtimi nga Universiteti i Kembrixhit.

Vlera financiare e këtyre të dhënave është “nënvlerësuar shumë” nga përdoruesit, të cilët u japin kompanive të orientuara nga fitimi detaje shumë intime në një treg që mungon rregullimi, thotë raporti.

Në duart e gabuara, të dhënat nga aplikacionet për ndjekjen e ciklit menstrual (CTA) mund të sjellin rreziqe për mundësitë në punë, mbikëqyrjen në vendin e punës, diskriminimin nga sigurimet shëndetësore, ngacmimin kibernetik, madje edhe kufizime në qasjen ndaj abortit, sugjeron studimi. Autorët bëjnë thirrje për qeverisje më të mirë të industrisë në rritje të femtech-ut (teknologji për shëndetin e grave), duke kërkuar që aplikacionet të ofrojnë opsione të qarta për dhënien e pëlqimit, në vend të mbledhjes së të dhënave “gjithçka ose asgjë”, dhe i bëjnë thirrje institucioneve të shëndetit publik të krijojnë alternativa ndaj aplikacioneve tregtare.

“Aplikacionet për ndjekjen e ciklit menstrual paraqiten si fuqizuese për gratë dhe si një mënyrë për të adresuar boshllëqet në shëndetin gjinor,” tha autorja kryesore e raportit, Stefanie Felsberger, nga Qendra Minderoo për Teknologjinë dhe Demokracinë në Kembrixh. “Por modeli i biznesit mbi të cilin mbështeten këto shërbime bazohet në përdorimin tregtar, duke shitur të dhënat dhe njohuritë e përdoruesve tek palët e treta për përfitim”.

“Ka rreziqe reale dhe të frikshme për privatësinë dhe sigurinë e grave si pasojë e kthimit të të dhënave të mbledhura nga aplikacionet për ndjekjen e ciklit në mallra tregtare”.

Shumica e aplikacioneve për ndjekjen e ciklit janë të orientuara drejt grave që përpiqen të mbeten shtatzënë, ndaj të dhënat vetëm nga shkarkimet kanë vlerë të madhe tregtare, sipas raportit. Së bashku me blerjen e shtëpisë, asnjë ngjarje tjetër në jetë nuk lidhet me ndryshime kaq dramatike në sjelljen e konsumatorëve.

Të dhënat për shtatzëninë besohet se kanë vlerë mbi 200 herë më të madhe se të dhënat për moshën, gjininë apo vendndodhjen për reklamimin e synuar. Raporti thotë se ndjekja e ciklit mund të përdoret edhe për të synuar gratë në pika të ndryshme të ciklit të tyre.

Tre aplikacionet më të njohura kishin një total të vlerësuar shkarkimesh globale prej një çerek miliardi në vitin 2024. Tregu i femtech-ut – produktet dixhitale që fokusohen në shëndetin dhe mirëqenien e grave – pritet të arrijë vlerën mbi 60 miliardë dollarë deri në vitin 2027, sipas raportit.

Për shkak të kërkesës së madhe për ndjekjen e ciklit menstrual, autorët kërkojnë që institucionet e shëndetit publik, përfshirë NHS-në në Mbretërinë e Bashkuar (Shërbimi Kombëtar Shëndetësor), të zhvillojnë aplikacione transparente dhe të besueshme që të rivalizojnë ato të kompanive private, me funksione që lejojnë përdoruesit të japin leje për përdorimin e të dhënave të tyre në kërkime mjekësore.

“Mbretëria e Bashkuar është në pozitë ideale për të zgjidhur çështjen e qasjes në të dhëna menstruale për studiuesit, si dhe shqetësimet për privatësinë dhe komercializimin e të dhënave, duke zhvilluar një aplikacion të NHS-së për ndjekjen e ciklit menstrual”, tha Felsberger, duke shtuar se ofruesi amerikan i shëndetit riprodhues, Planned Parenthood, tashmë ka aplikacionin e vet, ndërsa Britania e Madhe nuk ka një ekuivalent.

“Aplikacionet që janë pjesë e sistemeve të kujdesit shëndetësor publik dhe që nuk udhëhiqen nga fitimi do të reduktojnë shkeljet e privatësisë, do të ofrojnë të dhëna shumë të nevojshme mbi shëndetin riprodhues dhe do t’u japin njerëzve më shumë kontroll mbi mënyrën si përdoren të dhënat e tyre menstruale”.

Gina Neff, drejtoreshë ekzekutive e Qendrës Minderoo, tha:

“Përdorimi i aplikacioneve për ndjekjen e ciklit është në nivelin më të lartë ndonjëherë. Gratë meritojnë më shumë sesa të kenë të dhënat e tyre menstruale të trajtuara si të dhëna konsumatore”.

Në MB dhe BE, të dhënat për ndjekjen e ciklit konsiderohen si “kategori e veçantë”, njësoj si ato për gjenetikën apo etninë, dhe kanë mbrojtje ligjore më të fortë. Në SHBA, të dhënat mbi ciklin menstrual janë mbledhur nga zyrtarë për të minuar qasjen në abort, thuhet në raport.