NATO “nuk do të luftojë kurrë për Ukrainën, kjo është shumë e qartë”, sepse nga pikëpamja ushtarake duart e saj janë të lidhura. Por nga ana tjetër, Rusia është gjithnjë e më në vështirësi, sepse nuk priste një reagim kompakt dhe të menjëhershëm nga Perëndimi, edhe pse sanksionet ende nuk kanë arritur të ndalojnë luftën.
Sipas Walter Russell Mead, një nga ekspertët kryesorë amerikanë në marrëdhëniet ndërkombëtare si dhe kolumnist në gazetën “Wall Street Journal”, hapen kështu skenarë të ndryshëm: rreziku është ai i një rikthimi në Luftën e Ftohtë, por me tensione edhe më të mëdha se ato të përjetuara në të kaluarën.
“Tani të gjithë po punojnë për të gjetur zgjidhje të shpejta, improvizojnë sepse nuk ndodhi ajo që duhej të ndodhte”, shpjegon Mead në një intervistë për gazetën italiane “La Stampa”.
Dhe ai thekson se, për sa i përket NATO-s, është “e qartë se ka kufizime për atë që ajo mund të bëjë. Ne jemi në një skenar në disa mënyra të ngjashme me atë të vitit 1956 në Hungari ose 1968-ën në Çekosllovaki. Kishte pak për të bërë përballë avancimit të tankeve sovjetike. Por ne nuk e kemi parë ende makinën e luftës kibernetike në lëvizje, përveç disa sulmeve ndaj vendeve të qeverisë ruse”.
Putin, sipas ekspertit amerikan, “e nisi pushtimin pa vuajtur frenimin e Perëndimit”, por “ka llogaritur gabim. Para së gjithash për kompaktësinë e treguar nga NATO dhe aleatët për sanksionet dhe diplomacinë: nuk kishte përçarje dhe këtë Kremlini nuk e bëri. Mendoj se ishte e mundur. Unë as nuk mendoj se ata prisnin që Japonia të rreshtohej me Perëndimin në masat ekonomike kundër Moskës. Dhe më pas sanksionet ndaj bankës qendrore ruse ishin jashtë radarit rus”.
Por pikërisht tani, një nga problemet e mëdha vjen edhe nga fakti se presidenti rus nuk ka më kontroll të plotë të situatës: “Kur fillon një konflikt, – shpjegon Mead, – humbet menjëherë kontrollin e ngjarjeve. Lufta është bërë një element i mbijetesës, jo vetëm për Putinin, por edhe për regjimin dhe elitën ruse të lidhur me pushtetin e tij. Ata përdorin propagandë për të thënë se Perëndimi është i bashkuar kundër Rusisë dhe kjo lejon tonet patriotike. Pastaj thotë se NATO është një armë e mirë për ukrainasit që të vrasin ushtarët rusë. Uniteti i Perëndimit bëhet një armë për të justifikuar represionin dhe për të shpëtuar regjimin”.
Cilat janë, pra, skenarët dhe zgjidhjet e mundshme të krizës? Sipas ekspertit, “një revoltë e brendshme nuk duhet të përjashtohet. Në atë moment, qeveria e re mund të mbyllë konfliktin dhe të rindërtojë një marrëdhënie me Evropën. Kjo do të kishte pasoja të rëndësishme në rendin botëror dhe një ndikim në Kinë”, sepse Pekini mundet gjithashtu të jetë shumë më i kujdesshëm në lidhje me Tajvanin.
Nëse Putini fiton, “do të shfaqej një skenar i ri i Luftës së Ftohtë, edhe më i mbushur me tensione. Rusia do të kontrollonte të gjithë Ukrainën në një përzierje të forcës ushtarake dhe represionit politik dhe konfrontimi me Evropën do të bëhej inkandeshent. Unë nuk do të përjashtoja një konflikt të ngrirë që zvarritet për një kohë shumë të gjatë mes armëpushimit, negociatave dhe përleshjeve”.
