Natën e 5 dhjetorit 2025, një superhënë do të shkëlqejë veçanërisht lart në qiellin e natës.
Pas superhënave në tetor dhe nëntor, kjo është superhëna e tretë radhazi dhe në të njëjtën kohë e fundit për një kohë të gjatë, raporton KosovaPress.
Hëna ndodhet 384 mijë e 405 kilometra larg Tokës. Në një distancë prej më pak se 360 mijë kilometrash, quhet superhënë, në një distancë prej mbi 405 mijë kilometrash quhet mini-hënë. Midis këtyre dy pikave ekstreme, madhësia dhe shkëlqimi i Hënës mund të ndryshojnë deri në 30 për qind. Megjithatë, këto ndryshime vështirë se vihen re pa instrumente matëse astronomike.
Edhe pse një hënë e plotë është e dukshme afërsisht çdo 29 ditë, ne përjetojmë një superhënë vetëm tri deri në katër herë në vit. Kjo ndodh pasi Hëna rrotullohet rreth Tokës në një orbitë eliptike: vetëm kur Hëna e plotë është në pikën më të afërt me Tokën, ajo duket veçanërisht e madhe dhe e ndritshme. Nëse është më larg, duket si një hënë e plotë e zakonshme, edhe nëse shkëlqen plotësisht.
Hëna e plotë në dhjetor bie veçanërisht afër solsticit dimëror më 21 dhjetor. Si rezultat, ajo arrin pozicionin e saj më të lartë në qiell gjatë vitit. Situata është krejtësisht e ndryshme me hënën e plotë rreth solsticit veror, i cili më pas arrin pikën e saj më të ulët.
Në mënyrë tipike, hëna e plotë në dhjetor quhet edhe “hëna e ftohtë”, emri i së cilës vjen nga tradita evropiane dhe Amerikës së Veriut dhe i referohet netëve me ngrica.
Në vitin e ardhshëm, vëzhguesit e qiellit do të përjetojnë një superhënë vetëm një herë dhe atë në prag të Krishtlindjes, më 24 dhjetor 2026, nga të gjitha ditët. Kjo ndodh pasi Hëna arrin hënën e plotë dhe perigjeun në të njëjtën kohë në orbitën e saj eliptike vetëm një herë më 2026. Hënat e tjera të plota nuk janë aq afër Tokës sa të konsiderohen superhëna.
Burimi: botasot.info
