Java Botërore e Hapësirës është ngjarja më e madhe vjetore hapësinore në botë, e cila ndihmon në ngritjen e fuqisë punëtore, edukon publikun për aktivitetet hapësinore dhe nxit bashkëpunimin ndërkombëtar në shtrirjen dhe arsimin në hapësirë.
Kjo ditë u shpall përmes rezolutës së 6 dhjetorit 1999 nga Asambleja e Përgjithshme e OKB-së, për të shënuar kontributet e shkencës dhe teknologjisë së hapësirës në përmirësimin e gjendjes njerëzore.
Për Javën Botërore të Hapësirës 2025, tema e zgjedhur është “Të jetosh në hapësirë”. Kjo temë eksploron udhëtimin e njerëzimit drejt shndërrimit të hapësirës në një habitat, duke theksuar teknologjitë inovative, sfidat dhe përpjekjet bashkëpunuese që e bëjnë këtë vizion realitet.
Që nga fillimi i Epokës së Hapësirës, Kombet e Bashkuara e njohën se hapësira i shtoi një dimension të ri ekzistencës së njerëzimit. Familja e Kombeve të Bashkuara përpiqet vazhdimisht të shfrytëzojë përfitimet unike të hapësirës për përmirësimin e të gjithë njerëzimit.
Duke njohur interesin e përbashkët të njerëzimit në hapësirën e jashtme dhe duke kërkuar t’u përgjigjet pyetjeve se si hapësira e jashtme mund të ndihmojë në përfitimin e popujve të Tokës, Asambleja e Përgjithshme miratoi rezolutën e saj të parë në lidhje me hapësirën e jashtme, rezolutën 1348 (XIII) të titulluar “Çështja e Përdorimit Paqësor të Hapësirës së Jashtme”.
Më 10 tetor 1967, hyri në fuqi “Magna Carta e Hapësirës”, e njohur edhe si Traktati mbi Parimet që Rregullojnë Aktivitetet e Shteteve në Eksplorimin dhe Përdorimin e Hapësirës së Jashtme, duke përfshirë Hënën dhe Trupat e Tjerë Qiellorë.
Sot, Zyra e Kombeve të Bashkuara për Çështjet e Hapësirës së Jashtme (UNOOSA) është zyra e Kombeve të Bashkuara përgjegjëse për promovimin e bashkëpunimit ndërkombëtar në përdorimet paqësore të hapësirës së jashtme.
UNOOSA shërben si sekretariat për komitetin e vetëm të Asamblesë së Përgjithshme që merret ekskluzivisht me bashkëpunimin ndërkombëtar në përdorimet paqësore të hapësirës së jashtme: Komiteti i Kombeve të Bashkuara për Përdorimet Paqësore të Hapësirës së Jashtme (COPUOS).
UNOOSA është gjithashtu përgjegjëse për zbatimin e përgjegjësive të Sekretarit të Përgjithshëm sipas ligjit ndërkombëtar të hapësirës dhe mirëmbajtjen e Regjistrit të Kombeve të Bashkuara të Objekteve të Nisura në Hapësirën e Jashtme.
Burimi: botasot.info
