Përqendrimi ushtarak amerikan në Karaibe/ Analiza e BBC: Hijet e së shkuarës vijojnë, por dallimet janë të mëdha

Ndërkohë që këto lëvizje ushtarake kanë rikthyer kujtimet e pushtimit të Panamasë në vitin 1989, dallimet midis asaj periudhe dhe situatës aktuale janë të theksuara.

Kërcënimet e rritura ndaj presidentëve të dy vendeve latine, Manuel Noriega të Panamasë dhe Nicolás Maduro të Venezuelës, kanë shkaktuar tensione dhe një reagim ushtarak të mundshëm nga SHBA.

Në të dyja rastet, akuzat kryesore që vijnë nga administrata amerikane përfshijnë trafikimin e drogës, duke justifikuar një ndërhyrje të mundshme si një masë për të goditur atë që SHBA e quan korrupsion dhe krim të organizuar.

Në vitin 1989, SHBA-ja e përdori përfshirjen e Noriegës në trafikun e drogës si një arsye për të dërguar 30,000 trupa për të përmbysur regjimin dhe për të siguruar rrugët e tregtisë ndërkombëtare të drogës përmes Kanalit të Panamasë.

Po ashtu, Maduro është akuzuar nga administrata Trump për udhëheqjen e një “Karteli të Diejve” të drogës, që lidh ushtarët e lartë venezuelianë me kontrabandën e drogës dhe pastrimin e parave. Sipas SHBA, ky grup është një aleancë kriminale që ndihmon në mbajtjen e regjimit të Maduros në pushtet.

Në të dyja rastet, ka një përpjekje për të justifikuar ndërhyrjen përmes një “luftë fjalësh” të ndezur midis Uashingtonit dhe një udhëheqësi latine që është akuzuar për veprime të paligjshme dhe për rolin në përhapjen e krimit ndërkombëtar.

Përkundër ngjashmërisë të dukshme në retorikë, dallimet mes periudhës së Luftës së Ftohtë dhe kontekstit të shekullit të 21-të janë të mëdha. Në vitin 1989, Lufta e Ftohtë po arrinte në fund dhe rivaliteti mes SHBA dhe Bashkimit Sovjetik ishte ende një faktor dominues i politikës globale.

Manuel Noriega, pavarësisht veprimeve të tij të dyshimta, ishte një aleat i SHBA-së në luftën kundër komunizmit dhe ishte mbështetur nga CIA për një periudhë të gjatë. Kjo histori e komplikuar do të çonte në përmbysjen e tij pas një përplasjeje të ashpër me Uashingtonin, i cili, në fund të fundit, e dërgoi Noriegën në Miami për t’u gjykuar për akuzat për trafik droge.

Në ndryshim, Nicolás Maduro është një figurë më e diskutueshme. Shumë analistë vënë në pikëpyetje ekzistencën e një “karteli” të strukturuar, siç e përshkruan administrata Trump.

Disa sugjerojnë se Karteli i Diejve është më shumë një mit i krijuar për të justifikuar presionin ndaj regjimit të Maduros, ndërsa të tjerë besojnë se ky është një grup më shumë i lidhur me grupe të ndryshme të korruptuara në ushtrinë venezueliane dhe burokracinë e lartë.

Për më tepër, ndryshimi i udhëheqësve është i dukshëm. Presidenti amerikan i vitit 1989, George HW Bush, kishte një pasqyrë shumë të ndryshme të politikës globale dhe një ndjeshmëri më të theksuar ndaj sigurisë kombëtare në kontekstin e Luftës së Ftohtë, ndërsa administrata e Donald Trump është më e prirur të përdorë strategji më të drejtpërdrejta dhe agresive në politikën e jashtme.

Shtimi i tensioneve mes SHBA dhe Venezuela ka ndodhur në një periudhë ku rivalët ndërkombëtarë si Kina dhe Rusia janë më të angazhuar në këtë pjesë të botës, duke e bërë çdo veprim të SHBA-së në Karaibe më kompleks dhe më të ndjeshëm për pasojat gjeopolitike.

Në vitin 1989, SHBA përdorën argumentin e sigurisë për të justifikuar “Operacionin Just Cause”, duke kërkuar jo vetëm përmbysjen e Noriegës, por edhe mbrojtjen e qytetarëve amerikanë dhe mbajtjen e sigurisë së Kanalit të Panamasë, një nga rrugët më të rëndësishme tregtare për Uashingtonin.

Pushtimi shkaktoi 500 viktima civile, sipas disa raporteve, dhe ngriti kritika të ashpra nga OKB dhe organizatat e të drejtave të njeriut për humbjet e pafajshme të jetëve.

Kjo është një periudhë shumë ndryshe nga ajo e Luftës së Ftohtë. Ndërhyrjet ushtarake amerikane në Karaibe, si ai në Panama, nuk janë të mundshme pa një pasojë gjeopolitike të madhe, dhe ndërhyrja në Venezuelë ka shumë mundësi të sjellë një reaksion të fuqishëm nga shtetet e tjera dhe nga populli venezuelian.

Siç ka treguar historia, ndërhyrjet e tilla mund të kenë pasoja afatgjata dhe të shkaktojnë më shumë probleme sesa ato që u synuan të zgjidhnin.

Top Channel