nasa publikon harten e pare 3d te universit spherex kap qindra miliona galaktika 694c0be531b1f

NASA publikon hartën e parë 3D të universit, SPHEREx kap qindra miliona galaktika

December 24, 2025
1 minut lexim

NASA ka publikuar një hartë të re dhe mahnitëse të universit, e cila mund t’i ndihmojë shkencëtarët të zbulojnë misteret e hershme të universit.

Harta e plotë e qiellit është krijuar nga teleskopi hapësinor SPHEREx, i cili simulon pamjen tridimensionale të universit, duke përfshirë pluhurin kozmik të kuq, hidrogjenin blu elektrik dhe yjet në nuanca të bardha, blu dhe jeshile.

Fotografia panoramike tregon qindra miliona galaktika dhe përdor 102 gjatësi vale infra të kuqe, të cilat janë të padukshme për syrin e njeriut. Këto ngjyra i lejojnë astronomët të matin distancën e galaktikave dhe të studiojnë shpërndarjen e tyre në univers. Galaktikat më të kuqe ndodhen më larg, ndërsa ato më blu janë më afër, një efekt i njohur si “zhvendosje e kuqe”.

Teleskopi SPHEREx — Spektrofotometri për Historinë e Universit, Epokën e Rijonizimit dhe Eksploruesin e Akullit — orbiton Tokën rreth 640 kilometra mbi sipërfaqe dhe e rrotullon atë 14.5 herë në ditë, duke marrë rreth 3,600 imazhe për të mbuluar të gjithë qiellin. Misioni dyvjeçar synon të mbledhë të dhëna për mbi 450 milionë galaktika dhe më shumë se 100 milionë yje në Rrugën e Qumështit.

nasa xrm

nasa2 3nasa2 3

SPHEREx përdor gjashtë detektorë, secili me 17 ngjyra të ndryshme, që sigurojnë një pamje të detajuar dhe tridimensionale të universit. Kjo e bën misionin unik, pasi asnjë tjetër observator nuk ka skanuar të gjithë qiellin me kaq shumë ngjyra.

Misioni menaxhohet nga Laboratori i Propulsionit Reaktiv (JPL) i NASA-s në Institutin e Teknologjisë së Kalifornisë, ndërsa teleskopi u ndërtua nga BAE Systems. Kostoja totale e misionit është rreth 488 milionë dollarë, ndërsa të dhënat e mbledhura janë të disponueshme publikisht për komunitetin shkencor dhe entuziastët.

“SPHEREx është një mision astrofizik i madhësisë mesatare që ofron shkencë të madhe. Ai tregon se si idetë e guximshme mund të kthehen në zbulime të jashtëzakonshme,” tha Dave Gallagher, drejtor i Laboratorit të Propulsionit Reaktiv të NASA-s.


Top Channel

Burimi: top channel

VERO JUMBO MACEDONIA

EVN MACEDONIA

MATINA DENTAL CLINIC

AUTO SHKOLLA BEKO

zelensky shpalos nje plan 20 pikesh per paqe 694c0a343379e
Lajmi i mëparshëm

Zelensky shpalos një plan 20-pikësh për paqe

kryepeshkop joani uron besimtaret krishtlindja rreze shprese 694c0ef339dfe
Lajmi i radhës

Kryepeshkop Joani uron besimtarët: Krishtlindja, rreze shprese

Të fundit nga

Kosova U-18 fiton ndaj Dinamos së Tiranës U-20

Kombëtarja e Kosovës U-18 në volejboll, ka triumfuar në miqësore me rezultat 3:2 ndaj Dinamos së Tiranës U-20. “Kombëtarja e Kosovës U-18 (femrat) ka zhvilluar ndeshje miqësore ndaj Dinamos së Tiranës, me
ShkoLartë