Rrethi i shteteve anëtare të Bashkimit Evropian (BE) që kundërshtuan hapjen e Grupit 3 nga Serbia në Bruksel është zgjeruar krahasuar me herën e fundit. Tani, krahas tetë vendeve, Bullgarisë, Kroacisë, Holandës, Finlandës, Suedisë, Estonisë, Lituanisë dhe Letonisë, edhe Gjermania i është bashkuar grupit. Arsyet janë të ndryshme: mosvendosja e sanksioneve ndaj Rusisë, por edhe dëshira për të “mosforcuar Serbinë”. Këshilli i Çështjeve të Përgjithshme i Bashkimit Evropian (GAC) vendosi dy ditë më parë të mos e hapë Grupin 3 me Serbinë. Ata thanë se vunë re përparim të përgjithshëm, por se do t’i riktheheshin çështjes. Secili prej vendeve që kundërshtoi kishte arsyet e veta, dhe disa prej tyre ishin të nxitura vetëm nga interesa dypalëshe.
Arsyet e refuzimit
Kështu, Slobodan Zeçeviç, nga Instituti për Çështje Evropiane, vlerësoi se Suedia ishte kundër hapjes së Grupit 3 për shkak të mungesës së sanksioneve kundër Rusisë, ndërsa Kroacia e bëri këtë për arsye strategjike, “sepse nuk dëshiron që Serbia të bëhet më e fortë”. “Kroacia dëshiron të ngadalësojë anëtarësimin tonë në BE dhe unë besoj se do të ishim më të fortë nëse do të hynim në BE”, vlerësoi Zçeviç për RTS, duke iu përgjigjur pyetjes “për cilat arsye Franca thotë se mund të hapet, dhe Gjermania thotë se nuk mundet”. Strahinja Subotiç nga Qendra për Politika Evropiane tha se deri në dhjetë shtete anëtare të BE-së kundërshtuan hapjen e Grupit 3 dhe se Beogradit iu tha se kishte bërë hapa prapa në rrugën e integrimit evropian. “Të gjithë kanë si meritokraci ashtu edhe interesa politike kontraverse. Franca e ka këtë theks politik kontravers më të fortë se Gjermania, prandaj është e natyrshme që ata janë të gatshëm dhe të prirur të bëjnë disa lëshime ndaj Serbisë, me të cilën kanë bashkëpunim gjithnjë e më të ngushtë”, tha Subotiç.
Telashet në Ballkan
Igor Novakoviç, drejtor i Fondit ISAC, i tha më parë “Blic” se Bullgaria po e bën këtë për dy arsye.
“Sigurisht që kjo është për shkak të marrëdhënieve midis Serbisë dhe Maqedonisë së Veriut, të cilat kanë qenë në rritje në shtatë vitet e fundit. Domethënë, Serbia mbështet fuqimisht Maqedoninë e Veriut në mosmarrëveshjen maqedonase-bullgare. Është e mundur që të ketë edhe disa kërkesa për çështjet e pakicës bullgare, por kjo në përgjithësi nuk është më një sfidë e madhe”, thotë Novakoviç.
Aleatët e Serbisë
Përveç atyre që ishin kundër, kishte edhe nga ata që e mbështetën me zjarr hapjen e Grupit 3 pas një ndërprerjeje katërvjeçare. Që Serbia të lëvizë më në fund në atë drejtim, dy vende që konsiderohen të fuqishme brenda BE-së, Franca dhe Italia, kohët e fundit u dërguan një letër anëtarëve të tjerë për t’u dhënë dritën jeshile. Zyrtarët sllovakë dhe hungarezë, Robert Fico dhe Viktor Orban, e kanë kritikuar ashpër qëndrimin aktual të BE-së. Dhe Brukseli do t’i rikthehet kësaj çështjeje vitin e ardhshëm, tha kreu i Delegacionit të BE-së, Andreas von Beckerat. Ai theksoi se ekziston një dëshirë e fortë që Serbia të jetë brenda BE-së, duke shtuar se progresi kërkon reforma dhe dialog.
Hapja e kapitujve
“Mendoj se e kemi treguar këtë me mbështetjen e jashtëzakonshme që i kemi dhënë Serbisë. Nga viti 2014 deri në vitin 2027, kemi ndarë shtatë miliardë euro. Mendoj se kjo flet mjaft qartë se sa shumë duam ta kemi Serbinë brenda Bashkimit Evropian. Por që kjo të ndodhë, nevojiten reforma të besueshme dhe të prekshme”, tha Von Beckerat. Serbia filloi negociatat e anëtarësimit në BE në janar 2014. Nga një total prej 35 kapitujsh, deri më tani janë hapur 22 nga një total prej 33, të ndarë në gjashtë grupe. Herën e fundit që Serbia hapi një kapitull ishte në dhjetor 2021, Grupi 4, i cili përfshin katër kapituj negociues në fushat e Axhendës së Gjelbër dhe Lidhshmërisë së Qëndrueshme.
Burimi: botasot.info
