Refuzimi nga grupi mund të lëndojë thellë, por ja si prindi mund ta kthejë këtë në forcë dhe vetëbesim
Kur fëmija kthehet në shtëpi me lot në sy dhe thotë se “shokët nuk e duan më”, zemra e prindit thyhet. Në ato momente, çdo prind ndien dhimbje, zemërim dhe pafuqishmëri, por fëmija nuk kërkon zgjidhje të menjëhershme, kërkon mirëkuptim, ngrohtësi dhe siguri emocionale.
Një fëmijë që përjeton përjashtim nuk duhet të ndryshojë për t’u pranuar, por të mësojë se vlera e tij nuk varet nga sjellja apo mendimi i të tjerëve. Që ai ta kuptojë këtë, prindi duhet të jetë zëri i mbështetjes dhe i qetësisë.
Më poshtë janë pesë mënyra konkrete dhe të thjeshta se si mund ta ndihmoni fëmijën të ndiejë pranim, siguri dhe dashuri, edhe në situata kur ndihet i lënduar apo i përjashtuar.
1. Pranoni dhe emërtoni ndjenjat e fëmijës
“E kuptoj që të dhemb. Ke të drejtë të ndihesh i trishtuar, i hutuar apo i zemëruar.”
Fëmijët duhet të dinë se ndjenjat e tyre janë të vlefshme. Kur prindi e ndihmon ta quajë ndjenjën me emrin e saj, ai e mëson se është në rregull të ndihesh keq dhe nuk ka pse ta fshehë trishtimin apo turpin.
Këshillë: Mos e minimizoni dhimbjen me fraza si “Mos u mërzit, do kalojë.” Më mirë thoni: “E di që të vjen keq tani, por jam këtu me ty.”
2. Kujtojini se problemi nuk është tek ai
“Fakti që të kanë përjashtuar nuk do të thotë që ka diçka gabim me ty.”
Është thelbësore që fëmija të mos e lidhë refuzimin me vlerën e vetes. Shpesh fëmijët që përjashtojnë të tjerët e bëjnë për shkak të pasigurisë ose ndikimeve të jashtme, jo sepse “tjetri nuk vlen”.
Këshillë: Ndihmojeni të përmendë disa cilësi pozitive për veten – “jam shok i mirë”, “jam i sjellshëm”, “di të dëgjoj”. Kjo forcon vetëbesimin dhe qëndrueshmërinë emocionale.
3. Inkurajoni komunikimin e hapur
“Gjithmonë mund të më tregosh kur ndihesh i lënduar. Jam këtu për të të dëgjuar.”
Fëmija duhet të ndiejë se mund të flasë pa frikë dhe pa u gjykuar. Vetëm kështu krijohet ndjesia e sigurisë emocionale. Në vend që të kërkoni menjëherë shpjegime ose zgjidhje, dëgjoni me vëmendje dhe empati.
Këshillë: Shmangni pyetje që nxisin faj (“Çfarë bëre që nuk duan të luajnë me ty?”). Përdorni pyetje që nxisin hapje (“Si të bëri të ndihesh kjo situatë?”).
4. Mësojeni të vendosë kufij
“Nëse dikush nuk do të luajë me ty, kjo nuk do të thotë që ti duhet të heshtësh.”
Fëmija ka të drejtë të mbrojë veten me dinjitet, me fjalë të qeta, por të qarta. Vendosja e kufijve nuk është agresion, por shprehje e vetërespektit.
Këshillë: Praktikoni bashkë reagime të qeta ndaj situatave të vështira, për shembull përmes lojërave me role: “Nuk më pëlqen kur më flisni ashtu, ju lutem ndaloni.”
5. Ndihmojeni të gjejë njerëz që e pranojnë
“Ka njerëz që të vlerësojnë dhe të duan ashtu siç je.”
Fëmija duhet të kuptojë se përkatësia nuk vjen vetëm nga një grup. Ai mund të gjejë mbështetje te familja, mësuesit, kushërinjtë apo miqtë e rinj. Prindi duhet ta ndihmojë të kërkojë mjedise ku ndjehet i mirëpritur.
Këshillë: Inkurajojeni të marrë pjesë në aktivitete që i sjellin gëzim – sport, art, muzikë, lexime në grup, ku mund të krijojë miqësi të reja dhe të shëndetshme.
Përfundim: Dashuria pa kushte është baza e sigurisë
Ne kemi përgjegjësinë ta shohim fëmijën, ta dëgjojmë dhe ta mbrojmë, sidomos kur ndihet i përjashtuar. Një fëmijë që sot ndien refuzim, nesër mund të bëhet një i rritur që dyshon në veten e vet dhe shmang marrëdhëniet. Prindi mund ta ndryshojë këtë rrjedhë duke treguar çdo ditë: “Nuk ke nevojë të ndryshosh për t’u dashur. Ti je i mjaftueshëm ashtu siç je.”
Këshilla shtesë për prindërit:
Mos e fajësoni grupin e fëmijëve të tjerë; kjo e bën fëmijën të ndihet edhe më i pasigurt.
Nëse përjashtimi përsëritet ose fëmija shfaq shenja ankthi, izolimi apo frikë për të shkuar në shkollë, kërkoni ndihmën e psikologut shkollor ose familjar.
Jepini shembull me sjelljen tuaj: tregoni si zgjidhen konfliktet me respekt dhe qetësi.
Empatia dhe prania janë dhuratat më të mëdha që mund t’i jepni fëmijës tuaj kur bota i kthen shpinën.
Burimi: botasot.info
