BE kërkon t’i japë fund varësisë nga energjia ruse deri në vitin 2027

Komisioneri Evropian për Energjinë dhe Strehimin, Dan Jorgensen, ka kërkuar që Bashkimi Evropian të ndërpresë në mënyrë përfundimtare çdo import energjetik nga Rusia, duke e cilësuar këtë si një objektiv strategjik që duhet përmbushur pa vonesa.

Edhe pse shumica e shteteve anëtare kanë vendosur tashmë ndalime ndaj importeve të drejtpërdrejta të naftës dhe gazit rus si pjesë e sanksioneve kundër Moskës për shkak të luftës në Ukrainë, plani afatgjatë i Brukselit i njohur si “RePowerEU” synon ndërprerjen totale të burimeve energjetike ruse deri në fund të vitit 2027. Ky plan përfshin ndër të tjera mbylljen e kontratave afatshkurtra për gaz, ndalimin e marrëveshjeve të reja, kufizimin e importeve të uraniumit dhe goditjen e “flotës së hijeve” ruse që dyshohet se po shmang sanksionet përmes rrugëve të ndërlikuara tregtare.

“Qëllimi ynë është shumë i qartë: të ndalojmë sa më parë importin e energjisë nga Rusia,” u shpreh Jorgensen për gazetarët në Kopenhagë. Ai theksoi se qëndrimi i BE-së duhet të mbetet i pandryshuar edhe nëse përfundon konflikti në Ukrainë:

“Nuk duhet të kthehemi më kurrë në importin e asnjë molekule të vetme të energjisë ruse.”

Komisioneri nënvizoi gjithashtu mbështetjen që planet evropiane kanë marrë nga Shtetet e Bashkuara, ku administrata amerikane ka inkurajuar zëvendësimin e furnizimeve ruse me gaz natyror të lëngshëm (LNG) dhe karburant bërthamor amerikan. Madje, ish-presidenti Donald Trump, duke reaguar ndaj ngecjes së procesit të paqes, u bëri thirrje aleatëve europianë të ndalojnë menjëherë blerjen e energjisë nga Rusia.

Megjithatë, jo të gjitha shtetet anëtare janë dakord me këtë qasje. Hungaria dhe Sllovakia – vende me varësi të madhe nga energjia ruse – vazhdojnë të kundërshtojnë një shkëputje të menjëhershme, duke paralajmëruar për rreziqe ndaj sigurisë energjetike dhe pasoja ekonomike. Ministri i Jashtëm hungarez, Peter Szijjarto, akuzoi Brukselin për “hipokrizi”, duke thënë se shumë vende të BE-së vazhdojnë të blejnë naftë ruse në mënyrë të tërthortë, ndërkohë që publikisht kërkojnë ndalimin e saj.

Jorgensen deklaroi se është në bisedime me Budapestin dhe Bratislavën, por sqaroi se miratimi i planit kërkon vetëm një shumicë të kualifikuar, duke lënë të kuptohet se progresi mund të vazhdojë edhe pa pëlqimin unanim të të gjitha vendeve anëtare.