Rraskapitja që globalisht i referohen si “burn out”, e punonjësve është një nga problemet më të zakonshme në botën moderne. Një raport nga Asana zbuloi se afërsisht 70% e njerëzve përjetuan rraskapitje në vitin 2021.
Shpesh punonjësit kanë nevojë për ndihmë për të kuptuar se çfarë po ndodh me ta, pse e kanë humbur dëshirën për të bërë punën e tyre të preferuar dhe pse kolegët dhe klientët janë bërë kaq të bezdisshëm.
Çfarë është rraskapitja e punonjësve?
Psikologët e përkufizojnë rraskapitjen si një sindromë që zhvillohet kundër akumulimit të emocioneve negative dhe stresit dhe që çon në shterimin e burimeve të punonjësve. Me fjalë të thjeshta, djegia profesionale është një gjendje në të cilën një punonjës ndihet i mbingarkuar.
Si të dalloni atë nga stresi i zakonshëm?
Rraskapitja në punë është një proces i gjatë dhe i zgjatur që maturohet dhe grumbullohet për një kohë të gjatë, më pas e largon punonjësin nga kushtet e punës për një kohë të gjatë.
Nëse stresi kronik i lidhur me punën zgjat më shumë se 3-6 muaj, ai tregon rraskapitje emocionale. Shenjat e një punonjësi të mbingarkuar manifestohen në rritje të lodhjes dhe përgjumjes, ulje të përqendrimit dhe dëmtim të kujtesës. Në fillim, kjo çon në gabime të vogla dhe të pavëmendshme.
Në fazën e dytë shfaqen simptoma psikosomatike në formën e pagjumësisë, dhimbjeve kronike të kokës, gastritit, problemeve me presionin, etj. Një person është pothuajse gjithmonë i irrituar, mbyllet dhe është i tërhequr, mund të tregohet i pasjellshëm me klientët dhe ka konflikte me kolegët. Ai humbet motivimin dhe interesin për punë.
Në fazën e tretë dhe të fundit, një punonjës i mbingarkuar bëhet apatik, bie në një depresion të thellë, humbet plotësisht interesin për punën dhe jetën në përgjithësi, nuk ka synime për të ardhmen dhe nuk sheh kuptimin dhe vlerën e jetës.
Cilat janë efektet e rraskapitjes në organizatë?
Rraskapitja është jashtëzakonisht e vështirë jo vetëm për punonjësit, por edhe për organizatat. Sipas raportit të Asana, njerëzit që përjetojnë rraskapitje kanë më shumë gjasa të mos komunikojnë (25%), të largohen nga kompania (25%), të bëjnë më shumë gabime (27%), janë më pak të angazhuar (30%) dhe kanë moral më të ulët (36%).
Rraskapitja kronike mund t’i bëjë punonjësit tuaj të çmuar të kalojnë në kompani të tjera. Rezultatet e një sondazhi të Deloitte Workplace Intelligence treguan se 47% e punonjësve janë larguar në të kaluarën kur një punë ka ndikuar negativisht në mirëqenien e tyre, ndërsa 57% po mendojnë të largohen për të gjetur një pozitë që mbështet më mirë mirëqenien e tyre.
Kush është në grupin e rrezikut?
Derisa çdo punonjës mund të vijë në këtë gjendje, ka disa punë që janë më të rrezikuara nga kjo se në profesionet e tjera.
Profesionistë të kujdesit shëndetësor
Edhe para krizës Covid-19, punonjësit e kujdesit shëndetësor përjetojnë rraskapitje të vazhdueshme. Mjekët përballen me orë të gjata në pune dhe me sfidat administrative në rritje të lidhura me praktikën e mjekësisë, veçanërisht kujdesin ndaj pacientit. Infermierët po ashtu pësojnë nga turnet e gjata dhe ndërveprimi i lartë me pacientët në spitale dhe objekte mjekësore.
Punonjës social
Rraskapitja e punonjësve social zakonisht shoqërohet me stresin dytësor traumatik nga ballafaqimi me njerëzit në situata të cenueshme. Një pjesë e madhe e profesionit të tyre kërkon punë intensive dhe të vazhdueshme emocionale, e cila ndonjëherë bartet në jetën e tyre personale. Ata janë gjithashtu shpesh të mbingarkuar për shkak të numrit të madh të rasteve të njerëzve që kanë nevojë për ndihmë.
Stafi i shitjes me pakicë dhe mikpritjes
Industritë e shitjes me pakicë dhe të mikpritjes janë të njohura për një shkallë të lartë të qarkullimit.
Sipas raportit të shëndetit mendor të 2022, katër në 10 bashkëpunëtorë me pakicë thanë se shëndeti i tyre mendor është përkeqësuar gjatë vitit të kaluar. 48.4% e bashkëpunëtorëve me kohë të plotë në anketë konsideruan lënien e punës, me 31% që përmendin pagën e pamjaftueshme si arsye të rëndësishme, të ndjekur nga ankthi i lartë, menaxhimi i dobët me 19% dhe klientët kërkues me 10%.
Ndërkohë, stafi i restorantit është i stresuar nga marrja e përgjegjësive të shumta çdo ditë. Ata janë gjithashtu të prirur të përjetojnë abuzim emocional, mosrespektim dhe ngacmim nga menaxherët, klientët dhe kolegët.
Prindërit
Pavarësisht nga çdo profesion, prindërit me orar të plotë janë më të shqetësuar. Në një studim nga Bright Horizons, 90% e prindërve që punojnë raportuan se janë të stresuar në punën e tyre. Ata thanë se situatat e tyre të punës dhe shtëpisë janë stresuese për shkak të vështirësive në menaxhimin e ngarkesës së tyre të punës, mungesës së ekuilibrit mes punës dhe jetës, duke punuar me ditë më të gjata dhe duke mos qenë në gjendje të shkëputen vërtet nga puna. Ata thanë se rraskapitja ndihet si një lak i pafund ku ata nuk janë në gjendje të fokusohen në punën për shkak të familjes (23%) dhe të paaftë për t’u fokusuar në familjen për shkak të punës (18%). Rezultati është një cikël kronik i lodhjes, një paaftësi për të parë një rrugë përpara dhe një rrezik i vazhdueshëm i djegies.
Si ta parandaloni rraskapitjen në punë?
Gjëja kryesore është të mos e injoroni problemin. Nëse keni vënë re se punonjësit po ankohen për një atmosferë toksike dhe produktiviteti i tyre ka rënë atëherë filloni të ndërmerrni veprimet e mëposhtme:
Krijoni një atmosferë të rehatshme në zyrë
Kjo fillon me karrige të rehatshme me cilësi të lartë. Sigurohuni që zyra juaj të ketë ndriçim dhe ajrim të mirë. Një hapësirë e ndritshme me cilësi të mirë ajri mund t’i japë energji punonjësve të plogësht.
Shkundni gjërat për të reduktuar monotoninë ose mërzinë: prezantoni disa aktivitete që e argëtojnë ekipin. Kjo do të shtojë një atmosferë të shëndetshme në ekip dhe do të nxisë punën ekipore
Optimizoni proceset e punës.
Menaxherët duhet të diskutojnë çështje specifike me anëtarët e ekipit të tyre për të ndryshuar pritshmëritë, për të arritur kompromise ose për të marrë disa vendime. Përpiquni të vendosni objektiva për prioritetet dhe të përcaktoni se çfarë nuk është urgjente në listën e detyrave.
Siguroni një mjedis mbështetës
Ofroni mbështetje për të trajtuar stresin, për të krijuar mekanizma të qëndrueshmërisë dhe përballimit, veçanërisht gjatë periudhave të ngarkuara dhe kritike ku po çoni procese të rëndësishme përpara. Nëse është e mundur, lejoni orare fleksibël të punës dhe punë në distancë për të krijuar një ekuilibër dhe autonomi mes punës dhe jetës. Ndërtoni hapësira pune që u mundësojnë punonjësve të pushojnë dhe të ndihen më të relaksuar.
Besohet gjerësisht se rraskapitja a emocionale është e panjohur për ata që bëjnë atë që duan. Fatkeqësisht, kjo ndodh edhe nëse e doni punën.. Në fund të fundit, një nivel i lartë i përfshirjes është një katalizator i rrezikshëm për rraskapitjen. Pra, çelësi për mirëqenien tuaj profesionale është të dëgjoni ndjenjat tuaja, të njihni nevojat tuaja dhe të kërkoni ndihmë nga profesionistët menjëherë. Si punëdhënës, jini në vëzhgim për simptomat e hershme dhe siguroni të gjithë mbështetjen e nevojshme për mirëqenien e punonjësve tuaj.