Disa vite më parë, psikiatri Roland Griffiths publikoi rezultatet e një pune intriguese me njerëz që përballeshin me vdekjen. Ekipi i tij donte të shihte nëse ishte e mundur të reduktohej ankthi dhe depresioni tek njerëzit e diagnostikuar me kancer terminal duke nxitur një përvojë intensive vetë-transhendente, në të cilën ndjenja e një personi për veten bie përkohësisht.
Pesëdhjetë e një persona morën dy doza të psilocybinës psikodelike, të treguara më parë eksperimentalisht nga Griffiths dhe të tjerë për të nxitur në mënyrë të besueshme ato që ata i quajnë përvoja “të tipit mistik”. Pesë javë pas dozës së parë, 63% e tyre patën një reduktim klinikisht të rëndësishëm në simptomat e depresionit dhe 51% panë një reduktim të simptomave të ankthit.
Pesë muaj më vonë, shumë prej tyre kishin akoma më pak simptoma. Frederick Barrett, pjesë e ekipit të Griffiths-it në Universitetin Johns Hopkins në Maryland, thotë se nuk është e qartë se efekti terapeutik ishte tërësisht për shkak të përvojës transhendente. Por “shumë njerëz besojnë se është kështu”, shton ai, “dhe unë jam njëri prej tyre”.
Nëse ai ka të drejtë, ai është një shembull i mrekullueshëm se si përvojat vetë-transhendente, megjithëse të përkohshme, mund të ofrojnë një nxitje të qëndrueshme për mirëqenien. Dhe ato nuk duhet të jenë përvojat intensive të shkaktuara nga psikedelikët. Thjesht shikimi me frikë nga pemët madhështore ose përqendrimi intensiv në një detyrë sfiduese gjithashtu duket se ka aftësinë t’ju bëjë më të lumtur, më pak të stresuar dhe më të sjellshëm me të tjerët.
Tani, disa studiues po zhvillojnë teknika të stimulimit të trurit që mund të nxisin vetë-tejkalimin, ose të paktën të përshpejtojnë efektet pozitive të vëmendjes dhe meditimit. Pra, a duhet të kërkojmë të gjithë të humbasim veten më shpesh? Dhe nëse po, cila është mënyra më e mirë për të vepruar…
